Mieke van der Weij: 'Ik kan het niet laten om mensen te corrigeren'

Welk advies had je graag gekregen in die tijd? ‘Niks! Juist geen advies. Tuurlijk niet, ben je mal. De concurrentie in de televisiewereld is moordend, mensen hadden het me onherroepelijk afgeraden. Ik denk dat mensen veel te veel adviezen krijgen. Laat nou eens effe gaan, zeg. Laat mensen het zelf uitzoeken, in valkuilen lopen en fouten maken. Een cliché van de bovenste plank, maar het is wel zo. Ik heb geprobeerd om op de toneelschool te komen. Dat is niet gelukt en met die teleurstelling heb ik leren omgaan. Het is wetenschappelijk bewezen dat je eerder spijt krijgt van dingen die je niet hebt geprobeerd dan van zaken die je wel hebt gedaan. Op je bek gaan is niet zo erg. Het is juist heel vormend.’

Advies

Zie je voor jezelf een coachende rol weggelegd? ‘Daar heb ik weleens aan gedacht, maar ik heb er geen tijd voor. Ik doe mijn radio-uitzendingen. Voor Nieuwsweekend heb ik elke week veel voorbereidingswerk. Dan nog het stuk schrijven voor Mieke’s Leesclub en de invalklussen voor Maatwerk op Radio Klassiek. Als er dingen wegvallen, zou het wel iets zijn, met die schooljuffrouwgenen van me.’

Bedankt voor je aanmelding! Let op: je ontvangt binnen 10 minuten een mail om jouw e-mailadres te bevestigen.

Inschrijven

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Welk advies zou je geven aan aspirant radio- en televisiemakers? ‘Zorg dat je in een prettige omgeving kan werken en dat je een fijne club mensen om je heen hebt. Je maakt pas een goed programma als je helemaal jezelf kunt zijn. Met al die schandalen in de mediawereld, zoals bij DWDD, weten we hoe vreselijk het ook kan zijn als de sfeer op de werkvloer afschuwelijk is. Dan kom je echt niet uit de verf. Ik gaf eens een gastcollege op een mediaopleiding en de studenten wilden allemaal bij DWDD werken. Maar redacteur zijn en mensen opbellen om te vragen of ze gast in het programma willen zijn, kun je makkelijk leren. Ik vind het belangrijker dat je weet wie Erasmus en Spinoza zijn. Daar bedoel ik mee dat je een algemene ontwikkeling moet hebben waarop je kan terugvallen.

Een schrijver hoort bijvoorbeeld gauw genoeg of zo’n redacteur verstand van zaken heeft of dat ie een onbenul aan de lijn heeft. Dit is duidelijk een opmerking van een boomer, een ouwe lul. Dat ben ik ook. ‘Erasmus is van voor mijn tijd,’ riepen de studenten. Dat klopt. Erasmus en Spinoza zijn ook van voor míjn tijd. Het hoort gewoon bij je ontwikkeling dat je weet wie het zijn. Bildung, zoals dat heet. Mensen lezen amper meer en dat gaat me echt aan het hart. Zelfs onderwijzend personeel leest amper nog een roman. Ik snap het hoor, het komt allemaal hierdoor.’ Ze pakt haar telefoon op.

Kritiek

‘Mieke moet weer laten weten dat ze het allemaal beter weet.’ Het schijnt een opmerking te zijn die weleens over jou gepost wordt op X. Lachend: ‘Ik trek het me aan in de zin van dat ik snap dat iemand het opmerkt. Er zit een kern van waarheid in. Ik bén ook een betweter. Ik kan het niet laten om mensen te corrigeren. Kan er niet tegen als mensen d’s en t’s verkeerd schrijven – hoe moeilijk is dat nou? Naarmate ik ouder word, werk ik met mensen die alleen maar jonger zijn dan ik. Ik verbaas me erover dat mensen niet meer kunnen spellen, maar denk ook: jeetje Miek, hou je een beetje in. Je zakt vanzelf een beetje uit de tijd, zo voel ik dat. Ik kan er van alles van vinden, maar het is een gegeven.

Mijn zus heeft vier kinderen met wie ik een goede band heb – ook zij lezen niet trouwens – en ik vind het leuk dat mijn man Sijbolt (Noorda, theoloog en bestuurder) kinderen en kleinkinderen heeft. Soms zijn de kleinsten een paar uur bij ons en lees ik ze voor. Zo kan ik mijn gemankeerde omagevoelens een beetje kwijt. Ik heb zelf geen kinderen. Het is er nooit van gekomen. In plaats daarvan doe ik als tante vanaf de zijlijn een beetje mee in de opvoeding. Als je het ouderschap zou zien als een rivier ben ik graag een zijstroompje van zo’n grote rivier. Dan dobber ik nog een beetje mee.’

'Hij is een heel erudiete en ontwikkelde man, dat vind ik leuk en aantrekkelijk. Maar God, het is ook weleens vermoeiend'

Sijbolt en jij zijn twintig jaar samen. Wat maakt dat het zo goed gaat? ‘Ha! Sijbolt kookt bijna elke dag. Erg fijn. Hij is een heel erudiete en ontwikkelde man, dat vind ik leuk en aantrekkelijk. Maar God, het is ook weleens vermoeiend. We proberen elkaar de pas af te snijden met het invullen van het cryptogram van NRC. ‘Ik ben maar gestopt. Wilde ook nog wat vakjes voor jou overlaten,’ zegt hij dan. Hij heeft overal een theorie en een mening over. Ik ook, wat maakt dat ik niet overdonderd ben door hem. Bij vroegere vriendinnetjes was dat weleens het geval, zo heb ik begrepen.

Ik was al bijna vijftig toen ik trouwde. Sijbolt had twee huwelijken achter de rug. Van een onbeschreven blad was bij beiden geen sprake. We gaan heel erg onze eigen gang. Hij is weliswaar met pensioen, maar doet van alles en nog wat in de universitaire wereld, ook internationaal. Ik ga niet met hem mee op zo’n reis voor werk. Alsjeblieft niet. Wat zou ik daar moeten? Achter zo’n man aan bungelen? Hij wil dat ook niet. Dat is zijn wereld. Het is prettig als hij even van huis is en prettig als hij terugkomt. Daardoor blijf je elkaar iets te vertellen hebben. Bovendien: ik kan helemaal niet weg, ik moet mijn uitzendingen doen.’

Geeft het blijven werken je ook betekenis? Ontleen je je identiteit er ook deels aan? ‘Dat kan ik niet ontkennen. Als ik stop, moet ik mezelf opnieuw uitvinden, vrees ik. Daar zie ik tegenop. Misschien hoeft het ook niet. Val ik tijdens mijn werk gewoon een keer dood neer. Ik heb geen vast contract. Dat heeft als voordeel dat er ook geen afscheidsborrel voor me wordt georganiseerd op een bepaalde leeftijd. Als freelancer kan ik doorgaan en doorgaan. Kijk naar Janny van der Heijden, een vrouw van mijn leeftijd met ook een enorm drukke agenda. Ik las dat ze ook nog gastcurator is van een tentoonstelling over toetjes voor Kunstmuseum Den Haag. Hoe leuk is dat? Van een opgebouwd pensioen moet ik het niet hebben. Ik geloof dat ik 18 euro per maand krijg van Het Parool. Ze wilden het nog afkopen ook. Ik ben gaan rekenen; hoe oud moet ik worden om er meer uit te halen dan zij willen betalen? Toen ik de uitkomst zag, dacht ik: Ha, dat haal ik wel.’

Verder lezen?

Het hele interview met Mieke van der Weij (met schitterende foto's!) staat in de nieuwe Nouveau die vanaf morgen overal te koop is en rijk gevuld is met onderwerpen die belangrijk zijn voor de presentatrice. Online bestellen kan natuurlijk ook!