'Ik was bang om dit boek te schrijven.'
Wie is Pa Salt? Het is de vraag die bij miljoenen fans van bestsellerauteur Lucinda Riley op jade lippen brandt. Net uit is Atlas – het achtste en laatste deel van De zeven zussen. Niet van de hand van Lucinda, die twee jaar geleden stierf. Het is haar zoon Harry Whittaker die de honneurs waarnam.
'Ik heb nooit goed begrepen wat mijn moeder bedoelde toen ze zei dat schrijven een noodzaak voor haar was. Tot ik aan dit boek begon”, vertelt Harry Whittaker, die wintermiddag in het Pillows Grand Boutique Hotel Reylof in Gent.
De welbespraakte Brit – net 30 geworden – is in de Lage Landen om zijn boek te promoten, en vliegt de dag erna terug naar Engeland. “Ik ben opgegroeid in een creatieve familie, met zes broers en zussen. Mijn moeder was een actrice voor ze schrijfster werd, mijn vader ook. Het stond dus wel ergens in de sterren geschreven dat ik in hun voetsporen zou treden.”
Zijn vroege jeugd bracht Harry door aan de Ierse westkust, waar weinig te beleven viel. Behalve dan de verhalen die zijn moeder hem vertelde. Zo werd Harry zélf een verhalenverteller. Hij behaalde een theaterdiploma (schrijven, regisseren en performen) aan de universiteit van York, hij presenteert op BBC Radio – won er al prijzen mee – en is lid van een van de bekendste improvisatiegroepen van het Verenigd Koninkrijk.
“Volgens mama was het personage van Pa Salt gebaseerd op haar vader, die zelf verhalen schreef en gepassioneerd was door mythologie. Halverwege het schrijven van De zeven zussen stelde ze vast: wacht even, ík ben Pa Salt. En ik herken ook wel wat van mijn moeder in hem. Nu ik het laatste boek heb geschreven, heb ik hem misschien zelfs trekjes van mijn moeder gegeven. (lacht)”
Wanneer heeft je moeder jou gevraagd om het slot van De zeven zussen te schrijven?
“Mama is in totaal vier jaar ziek geweest. Tegelijk was ze een magisch persoon. Ze zat vol energie, vol levenslust, positivisme en hoop. Het klinkt raar om het te zeggen, maar ook al had ze zo’n ernstige vorm van kanker, we hielden er gewoon geen rekening mee dat ze zou sterven. Juist omdat ze zo’n inspirerende vrouw was. Vlak voor Kerstmis 2018 was mama echt heel ziek. Samen hadden we net de reeks Guardian Angels voor kinderen afgewerkt. En mama vroeg: ‘Kan ik je spreken?’ We trokken naar haar slaapkamer.
Daar zei ze: als het ergste zou gebeuren, wil ik dat jij De zeven zussen vervolledigt. We hebben 5 à 6 uur lang met elkaar gesproken. Wat we toen zeiden, zal voor altijd iets tussen ons blijven. Maar het is het belangrijkste gesprek van mijn leven geweest, zonder twijfel. Na die lange babbel hebben we het er nooit meer over gehad. Het was niet nodig. Allebei geloofden we dat mama zou blijven leven. Ik was er gewoon voor het geval dat … En hier zitten we nu.”
Hoe is het leven voor jou, sinds de dood van je moeder?
“Mama stierf in juni 2021 en ik begon bijna meteen te werken, omdat het boek moest uitkomen in de herfst van vorig jaar. Maar we hebben het zes maanden uitgesteld. De wereldwijde releasedatum – 11 mei 2023 – lag vast. Dus ik móést het manuscript aanleveren op 1 oktober 2022, zonder pardon.
De enige manier om die deadline te halen, was mezelf verplichten élke dag tien pagina’s te schrijven. Sommige dagen waren er misschien één of twee bruikbaar, andere schreef ik er zelfs een elfde of twaalfde bij. Ik wist dat als ik mezelf zou verplichten om 3.000 woorden per dag te schrijven, ik een boek zou hebben. En ik ben dankbaar dat het plan gewerkt heeft.”
Jouw werkwijze is dus niet zoals die van je moeder, die alles al wandelend dicteerde.
“Mama was daar geweldig in. Ik weet echt niet hoe je dat klaarspeelt, een heel boek in je brein opslaan. Ongelofelijk. En ze dicteerde alleen omdat ze slechte schouders had. Ze kreeg RSI (repetitive strain injury, klachten door herhaaldelijke overbelasting, red.) en kon niet typen. Het was typisch voor mama om zich gewoon aan te passen. Maar ik had het nooit gekund zo, no way.”
“Als ik vroeger met mijn moeder over boeken praatte, begreep ik het vaak niet. Zelfs op een enorm zonnige dag, met de hele familie, leek mijn moeder bij het avondeten al eens triest. Dan zei ik: ‘Wat is er mis?’ Daarop antwoordde ze: ‘Ik heb een personage moeten vermoorden vandaag.’
Zij voelde die emoties, alsof ze écht waren. Pas toen ik dit boek aan het schrijven was, begreep ik wat ze bedoelde. Volledig. Het is letterlijk alsof er levende vrienden ín je gedachten zitten en alsof het verhaal dat ik geschreven heb écht gebeurd is. Heel bizar.”
Heb je zelf verhaallijnen bedacht, of heb je alles met je moeder doorgesproken, die kerstdag in 2018?
“Toen De zeven zussen nog in hun kinderschoenen stonden – mama zat nog maar aan het derde boek denk ik – belde Hollywood dat ze geïnteresseerd waren om de rechten te kopen en ze vlogen haar naar Los Angeles.
Als ze een filmdeal wilde, moest ze hen vertellen waar de reeks naartoe ging. Maar er waren nog vier boeken te schrijven, dus mama had werkelijk geen idee! Daarop heeft ze zich een halve dag aan het schrijven gezet, met een script van dertig pagina’s als resultaat, een dialoog tussen twee personages.
En nee, ik ga je niet zeggen wie het zijn, dat zou een te grote spoiler worden. (lacht) Maar in die 30 pagina’s vertelden ze waar het verhaal in de finale naartoe gaat. Dus die info had ik. Bovendien zit Pa Salt stiekem in elk boek, en ik weet uiteraard waar. Met al die kennis had ik een goede kaart om te volgen en me te gidsen.”
De bestemming was bekend, de weg niet?
“Ja, heel goed omschreven, ja.”
Zijn de plannen voor de verfilming rond?
“De rechten voor tv of film hebben sinds 2016 rondgezworven. Omdat ik aan de verfilming heb zitten werken sinds 2018 – door mijn achtergrond in scenarioschrijven deed mama hiervoor een beroep op mij – ken ik de boeken binnenstebuiten. Kwam dat even goed uit de voorbije twee jaar … Maar nu is het zeker: dit jaar is er een nieuw bedrijf mee bezig, met een nieuw team. De deal is dat zij de aankondiging zelf mogen doen. Wordt vervolgd, wellicht ergens in de maand mei …”
Een quote die me frappeerde in het boek: ‘Moed is weten waar je niet bang voor hoeft te zijn’. Wat is moed voor jou?
“Wat een fantastische vraag. Moed is bang zijn van iets en het toch doen. Ik was bang om dit boek te schrijven en ik deed het voor mijn moeder. En ik denk, ik hoop, dat ik op die manier moed toonde.”
Praatte je erover met vrienden of familie?
“Een boek schrijven houdt zo’n isolement in dat het moeilijk is om dat met iemand te delen. Maar ik praatte er wel over met mijn moeder, in mijn gedachten, zoals we babbelden toen ze nog leefde. En dat was magisch voor mij, want in mijn gedachten leeft ze nog heel erg. Dat is een _ jn gevoel. Haar te kunnen oproepen wanneer ik dat wil.”
Je presenteert ook op BBC Radio. Stel dat je zou moeten kiezen: radio of schrijven?
“Gosh, ik wil het één niet zonder het ander. Het is perfect zoals het nu is, één keertje per week voor de BBC. Dat maakt tijd vrij om te schrijven. En als ik echt zou moeten kiezen, zou ik schrijven kiezen.”
Schrijven is een noodzaak, zei je moeder.
“Klopt en ik begreep die quote nooit. Nu ik Atlas heb geschreven, besef ik dat het het meest lonende is wat je in je leven kan doen. Ook voor mij is het een noodzaak geworden, de schuld van mijn moeder. (lacht)”
Heb je al een ‘eigen’ boek in de pipeline?
“Zeker! Al is een Harry Whittaker geen Lucinda Riley. Mijn moeder was de beste ter wereld in haar genre: historische fictie. Mijn volgende boek wordt hedendaags en humoristisch. Heel Brits ook, in de stijl van Nick Hornby en David Nicholls. Ik popel om eraan verder te schrijven.
Er komt ook nog meer aan van mijn moeder. In de jaren 80 schreef ze onder de naam Lucinda Edmonds. Een aantal boeken bracht ze opnieuw uit, waaronder De zilverboom en Het Italiaanse meisje. En er komen zo nog vijf Lucinda Rileys. Haar nalatenschap gaat door.”
In De zeven zussen zit veel geschiedenis, de personages trokken de wereld rond, van Nieuw- Zeeland tot Canada. Zitten er nieuwe bestemmingen in Atlas?
“Ik denk niet dat ik te veel prijsgeef als ik zeg dat waar Pa Salt in de voorbije boeken geweest is, we daar in Atlas ook naartoe trekken. Maar er is één grote nieuwe locatie die we nog níét gezien hebben in de wereld van De zeven zussen. En ik ben bang dat ik je dat nog niet kan zeggen.”
Je moeder stond erop de locaties in haar boeken te bezoeken, tot de pandemie uitbrak. Ben jij voor Atlas op pad geweest?
“Helaas niet, om twee redenen. Er was de deadline voor het boek die opdoemde, en het was zo complex om alle puzzelstukjes samen te brengen dat ik geen schrijfweek kon overslaan. Ik blokkeerde tijd in mijn agenda, dimde de lichten in mijn kantoor met drie schermen, zette mijn hoofdtelefoon op en speelde muziek van die plek, en ik opende Google Maps.
Zo spendeerde ik enkele uren op Street View, met dat mannetje dat door de straten wandelt. Ik las ook vier boeken over de locatie en de geschiedenis – turbulente tijden, meer kan ik niet kwijt – en ik praatte met een historicus van mijn oude universiteit in York. Zo hoop ik toch recht te doen aan de enorme research die mijn moeder altijd deed.”
Heb je een favoriet personage?
“Absoluut: Tiggy, omdat ik er enorm veel van mijn moeder in herken. Ze is een warm persoon, heel zorgzaam, spiritueel, moederlijk. Maar ze helpt me ook met een aantal plottwists in Atlas. (mysterieus lachje) Alle zussen komen aan bod, maar sommige maken een iets emotionelere reis. Maia bijvoorbeeld, omdat ze zwanger is en omdat we de cirkel rondmaken; het eerste boek begon bij haar.”
De geschiedenis herhaalt zich.
“Dat doet ze zeker. Toen mama bekend werd als Lucinda Riley en in 2010 haar eerste successen boekte, droeg ze haar boek De orchideeëntuin/ Terug naar Wharton Park op aan haar vader, die een paar jaar ervoor gestorven was. ‘Voor mijn vader Donald, die mij op elke mogelijke manier inspireerde’. En mijn opdracht in Atlas luidt ‘Voor mijn moeder, Lucinda, die mij op elke mogelijke manier inspireerde’.”
En je moeder droeg het zevende boek dan weer op aan jou …
“Dat is juist. Het was alsof ze het stokje doorgaf. Ik heb thuis één van de eerste hardcopy’s van het eerste boek De zeven zussen. In 2014 schreef mijn moeder er het volgende in: ‘Het is op momenten van zwakte dat je je grootste kracht zal vinden.’ Dus het is bijna alsof, weet je, ze het ergens wist. Ik weet het niet. Het universum heeft veel geheimen.”
De Zeven Zussen zijn een gesternte. Tuur jij vaak naar de hemel?
“In York, waar ik leef, zijn ze heel helder, vooral in het natuurgebied van de North York Moors. Ik doe niets liever dan er ’s avonds wandelen en de Zeven Zussen zoeken. Als ik ze zie, is het altijd magisch …”
Ben je nerveus, nu met Atlas het sluitstuk op de wereld wordt losgelaten?
“Helemaal niet. Ik heb dit boek niet geschreven voor de recensenten, noch voor de lezers. Ik heb dit boek geschreven voor mijn moeder. Alleen daaraan denk ik. En ik hoop en wens dat de lezers die zo gepassioneerd zijn door De zeven zussen, in mei tevreden zullen zijn. Dan zal ik goed slapen.”
Het fenomeen De Zeven Zussen
In de bestsellerreeks De zeven zussen van Lucinda Riley (1965-2021) krijgen we het verhaal van een gefortuneerd man, Pa Salt. Hij ruikt naar de zee — vandaar zijn naam — en adopteerde wereldwijd zeven meisjes.
Als hij sterft, krijgen zijn dochters een mysterieuze brief en gaan ze op zoek naar wie ze echt zijn. Die verhalen zijn beschreven in de boeken De zeven zussen, Storm, Schaduw, Parel, Maan, Zon en De zevende zus.
De personages trekken de wereld rond in de zeven boeken, die een mix zijn van romantiek en geschiedenis. De reeks is uitgebracht in 26 talen en 34 landen.
Je las een verhaal uit Nina, het zaterdagmagazine van het Laatste Nieuws, altijd goed voor een stevige portie leesvoer, inspiratie en ontspanning.
- Harry Whittaker / Instagram