Bakkersdochter Bianca schreef het hartverwarmende Brood op de plank

Bianca Bartels (54, journalist en Nouveau contributor) schreef het boek Brood op de plank over het bakkersambacht en haar voorouders: drie generaties warme bakkers.

Ik ben journalist, maar ik voel me vooral een bakkersdochter want een stuk of vijftien van mijn voorouders waren bakkers.

Wie word je met drie generaties bakkers voor je? Het hoge arbeidsethos van het ambacht heeft me gevormd. Ook mijn nazaten. Hoe ouder ik word, hoe meer ik me realiseer wat ik ook mijn kinderen hiervan meegeef.

Wat wil ik vol trots overdragen? En waar wil ik ze voor behoeden? Want hard werken kun je ook overdrijven. Nog altijd roept een venijnig stemmetje in mijn hoofd dat ik voortdurend goed mijn best moet doen. ‘Niet lanterfanten. Nuttig werk doen, iets bereiken.’

Stamboom vol bakkers

Toen ik de levens van mijn voorouders ging onderzoeken, liep dat op een gezellige manier uit de hand. Ik kon niet stoppen met researchen en ontdekte dat niemand de geschiedenis van het bakkersambacht van de afgelopen eeuw had opgeschreven.

Brood op de plank

Ik besloot het zelf te schrijven. Voor Brood op de plank stortte ik me dus naast mijn familieverhaal ook op de ontwikkelingen van het bakkersvak, het kneden, het bakken, het alsmaar uitbreidende assortiment en het runnen van een bakkerij. Maar ook op de positie van de kleine middenstand die en masse verdween. Het aantal ambachtelijke bakkers is amper vijftien procent van wat het in de jaren vijftig was.

Uit Brood op de plank:

‘Er is hier geen warme bakker meer te vinden, want zie als kleine bakker maar te overleven tussen al die winkelketens. Nederland had in 2017 nog maar 1760 warme bakkers. (…) Ook mijn ouders verkochten uiteindelijk hun zaak. Een grote, warme bakkerij runnen in een straat vol woonhuizen, met mensen die niets willen ruiken en horen, en omringd door concurrerende supermarkten, was niet langer haalbaar. Dat was een pijnlijke conclusie. Toch is de missie van mijn voorouders om een mooi familiebedrijf op te bouwen naar mijn idee helemaal niet mislukt. Bijna een eeuw lang heeft er iets heel moois bestaan.’

Krachtige bakkersvrouwen 

Ik ben trots op al die bakkers in onze familie en op hun vrouwen met wie ze hun zaken samen runden. Terwijl veel vrouwen niet mochten werken, draaiden mijn ‘voormoeders’ volledig mee: ze waren maîtres van de toonbank, bakten de laatste lichting broden of waren zelfs de baas over de financiën. Hun werklust zit diep in mijn DNA. Net als hun veerkracht en hun overtuiging om vanuit passie mooie dingen te maken. Niet dat dat altijd lukt, maar juist wanneer iets tegenzit is het fijn om te kunnen leunen op de energie van al die harde werkers voor mij.

Bakkersdochterhart 

Gelukkig verdwijnt er niet alleen van alles. Ambachten werden het afgelopen decennium weer populairder. Langzaam maar zeker verschijnen steeds meer nieuwe bakkers, vaak met bijzondere nicheproducten zoals biologisch of zuurdesembrood.

Daarvan slaat mijn bakkersdochterhart op hol. Onder het mom van onderzoek voor mijn boek ‘moest’ ik ze natuurlijk regelmatig proeven: knapperige croissantjes, Franse desem boules, scones met crème, goed gevulde zesgranenboterhammen en chipolatataart. Heerlijk werk.

Bianca Bartels

Brood op de plank, een familiekroniek van drie generaties warme bakkers is geschreven door Bianca Bartels, Uitgeverij Nieuw Amsterdam € 24,99

Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in