Als je vriendin borstkanker heeft...

Sommige vrouwen weten van nature precies wat ze moeten doen en zeggen als een vriendin ernstig ziek wordt. Maar dat geldt lang niet voor iedereen. Daarom deze waardevolle do's en don'ts. Omdat het oktober is en deze maand in het teken staat van bewustwording rond borstkanker.

Verdwijn niet

Dat lijkt logisch, maar het overkomt vrijwel iedere vrouw na haar diagnose: dat sommige mensen niets meer van zich laten horen. Soms omdat ze niet weten wat ze moeten zeggen. Of omdat de confrontatie met borstkanker te confronterend voor ze is, vanwege zichzelf of iemand in hun omgeving. Of gewoon omdat ze er niet geschikt voor zijn om iemand tot steun te zijn. 

Borstkanker hebben is een eenzame affaire. Probeer gewoon contact te houden. Stuur af en toe een appje, al is het maar om te zeggen dat je aan de patiënt denkt. Die kan dan antwoorden als ze daar zin in heeft, maar ze weet in elk geval dat ze in je gedachten is en dat is veel waard.

Nieuwe borsten

Je bedenkt het niet, maar het gebeurt: mensen die tegen je zeggen 'Maar wat zul jij prachtige nieuwe borsten krijgen!'. De patiënt zelf mag dit zeggen, verder niemand. Zeker na een amputatie is het proces om nieuwe borsten te krijgen lang en vaak pijnlijk. Verdrietig ook, want wat je borsten je borsten maakte is weg. Ook bij borstbesparende operaties is het resultaat lang niet altijd ideaal, bijvoorbeeld doordat de huid stug is na bestralingen. En dan hebben we het nog niet eens over vrouwen die besluiten dat ze geen reconstructie willen ('hoe vind je man dat?'). Het is allemaal al erg genoeg zonder dit soort, uiteraard altijd goedbedoelde, opmerkingen.

Hoe het komt

Het is heel menselijk om de oorzaak te willen weten, maar dat brengt altijd het risico van een schuldvraag met zich mee. En als je als borstkankerpatiënt ergens NIET op zit te wachten, is het dat, het is al naar genoeg dat je het hebt. Van speculeren hoe het zo gekomen is, knapt niemand op.

'Wijze raad'

Als patiënt leg je je lot over het algemeen in handen van je artsen. In overleg kies je een behandeling. Dat is eng en er gaan vaak twijfels aan vooraf: doe je het goed, kies je het juiste, hoe gaat het uitpakken? Trek dat als vriendin nooit in twijfel, begin niet over betere ziekenhuizen, second opinions en god mag weten wat, dat brengt verwarring en deze periode is al verwarrend genoeg. Als de patiënt je advies vraagt omdat ze graag wil weten hoe die ene arts heet, is het natuurlijk een ander verhaal. 

Zeg dit niet!

'Mijn moeder/tante/zus is overleden aan borstkanker.'

Vermijd clichés

'Alles gebeurt met een reden.' 'Wees blij dat het niet erger is.' 'God geeft ons nooit meer dan we aan kunnen.' 'What doesn't kill you make you stronger.' Het zijn allemaal opmerkingen waar je niks mee kunt. Net als: 'Het komt goed.' 'Je gaat niet dood.' Ook de woorden 'strijden' en 'vechten' vallen zeker niet bij iedereen even lekker. 'Je bent zo sterk.' Soms hè, soms wil je als patiënt gewoon even helemaal niet sterk of stoer zijn.

Luister goed

Als je niet weet wat je moet zeggen, is dat helemaal niet erg, luister dan gewoon. Laat je vriendin praten over alles waar ze over wil praten. Schrijf belangrijke data (bijvoorbeeld van haar chemo's) in je agenda en stuur een appje om te vragen hoe het gegaan is. Je kunt je bijna niet voorstellen hoe dat op prijs wordt gesteld. Neem je vriendin mee uit koffiedrinken of lunchen als ze zich goed genoeg voelt. Stel vragen over de behandeling of de bijwerkingen, want die bepaalt op dat moment het leven van je vriendin. Wees belangstelling, niet medelijdend, daar wordt ze maar sip van. 

Doe gewoon iets

Vraag niet of je kunt helpen, bedenk gewoon iets. Veel mensen weten niet goed hoe ze om hulp moeten vragen. Ga langs en stel voor om de was op te vouwen of te strijken. Maak een ovenschotel. Vraag of je mee mag om een pruik uit te zoeken. Doe boodschappen. Stuur een kaart. Een boek. Een tijdschrift. Bloemen. Maakt niet uit wat. 

Zeg vooral: 'Ik hou van je en ik ben er.' Zorg dat het ondanks alles een periode wordt waar ze later toch ook met warmte aan terug zal denken. Vanwege alle vriendschap en lieve zorgen waarmee ze werd omringd.

En o ja: denk niet dat het na de behandeling meteen voorbij is. Juist dan ben je nodig, want herstellen en verwerken is net zo goed keihard werken.

Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in