Bibian Mentel: 'Door de liefde geniet ik van elke dag'

Een gesprek over vaak vallen en nog vaker opstaan. 

Snowboarder Bibian Mentel overleefde 14 operaties, 75 bestralingen, een been-amputatie en een incomplete dwarslaesie. Na veel training kon ze onlangs haar eerste wankele stapjes met een rollator zetten. ‘Zo gaaf!’

We spreken Bibian de dag na de pers­conferentie van Mark Rutte, waar­in hij verklaarde dat jongeren minder vatbaar lijken voor het coronavirus. Bibian heeft haar 17-jarige zoon Julian dan een maandlang niet vastgehouden. ‘Na dat bericht heb ik hem voor het eerst weer voorzichtig dur­ven knuffelen. Een kus op zijn hoofd, even door zijn haar woelen, in hem knijpen…’

Hoe was dat? ‘Ja zalig natuurlijk, en ontroerend. Julian woont nog thuis en beseft dat ik tot de risicogroep behoor. Al wekenlang houden we dus anderhalve meter afstand. Voor hem is dat best lastig, want als je 17 bent, wil je met je vrienden zijn en niet de hele tijd met een corona-gevoelige moeder rekening houden. Gelukkig kunnen we nu wat soepeler zijn in de omgang. Ik ben een enorme knuffelaar, maar kon dat tot nu toe alleen met Edwin doen. Nu kan ik met Julian gelukkig meer fysiek zijn. Maar voorzichtig, dus met zijn hoofd op mijn schoot, maar zijn gezicht van me af. Een corona-knuffel.’

We Facetimen. Bibian zit in de tuin met een zwarte pet op waarop drie O’s staan: Out of Office. ‘Een merk van een vriendin­netje van me’. Ze draagt hem, omdat medi­catie pigmentvlekken op haar hoofdhuid veroorzaakt en haar haar nodig moet wor­den geverfd. Echtgenoot Edwin zal de verfkwast gaan hanteren. Al pratend hoest ze vaak, het is haar slokdarm, die door alle bestralingen uitstulpinkjes heeft gekregen; daardoor ontstaat er irritatie als ze praat. Fisherman’s Friends salmiak helpt. ‘Ik ben dol op drop, maar mag geen suiker meer, want dat is voeding voor kankercellen. Dus neem ik nu drop gezoet met iets als stevia. Minder lekker, maar dan gaat tenminste niet alles in één keer op.’

2019 was een rotjaar voor de snowboarder, die al twintig jaar wordt geplaagd door een zeldzame vorm van botkanker. Drie zware ope­raties onderging ze aan haar nek- en ruggenwervels, waar tumoren werden weggehaald. Bij een operatie kreeg ze door een onbedoel­de handeling van een arts een incomplete dwarslaesie. Na alle ellende van 14 operaties, 75 bestralingen en talrijke chemothera­pieën kon Bibian ook niet meer lopen.

Een dieptepunt. ‘Ja, de operatie was geslaagd, maar ik voelde niets meer in mijn benen. Waarschijnlijk is er cement uit de wervel gelekt, waardoor zenuwen bekneld raakten. Mijn arts was enorm aangedaan, dat troostte.’

Op lezingen laat je openlijk de stalen knobbels in je nek en je ruggenwervel zien.

‘Ik noem het maar mijn sieraden, want ik zit nu letterlijk met moeren en bouten aan elkaar. Iets van de grond oprapen, kan ik niet meer, omdat ik dan mijn heupen moet kantelen. Dan kan de constructie loslaten en stort ik in elkaar. Ik heb nu nog zeven wervels over die niet zijn vastgezet.’

Een ander zou al lang van een brug zijn gesprongen, jij zegt ‘het is wennen aan mijn nieuwe lijf’. Altijd positief.

‘Nou, ik laat echt wel tranen hoor, maar met in verdriet blijven zitten, kom je ook niet verder. Dat helpt mij niet, mijn familie niet, mijn vrienden niet.’

Maar hoe zet je dan die knop om?

‘Het helpt natuurlijk dat ik dit karakter heb, de mentaliteit van een topsporter die nooit opgeeft. Dat heb je of dat heb je niet, geloof ik. Ik ben blij met elke millimeter die ik vooruitga. Het mooie van een incomplete dwarslaesie is, dat je je spieren weer kunt trainen, ook al gaat dat heel langzaam en gepaard met veel pijn. Ik krijg nu een revalidatieprogramma, Zorg op Maat, bij het Friendship Centrum in Amsterdam. Een paar keer per week lig ik alleen met mijn man in het zwembad en samen met hem train ik dan mijn beenspieren. Dankzij die trainingen heb ik in de tuin mijn eerste wankele stapjes met een rollator kunnen zetten. Zo gaaf.’

Wat gebeurt er met je als je verdrietig of woest bent. Gooi je met vazen, gil je?

‘Nee, ik trek me dan terug en laat een traan. Edwin, Julian en mijn moeder Maude beuren me dan weer op. En dan concludeer ik dat ik het zo slecht nog niet heb.’

Wat is diep van binnen je drijfveer?

‘Heel simpel. Ik heb een prachtig gezin. Een heerlijke vent, een geweldige zoon, twee superleuke dochters, die Edwin meenam uit een vorig huwelijk, mijn moeder die alles voor me betekent... Mijn liefde voor hen en hun liefde voor mij houden mij staande en zorgen ervoor dat ik geniet van elke dag die ik leef. Door de lockdown zijn veel mensen beter gaan beseffen dat de liefde voor hun naasten belangrijker is dan het najagen van ambities en materiële zaken.'

Eigenlijk ben je een trendsetter van vóór het coronavirus.

‘Uiteindelijk komt het er toch op neer dat herinneringen het leven rijk maken. Lol maken, met elkaar zijn, elkaar liefde geven, blijven het allerbelangrijkst. Mijn leven is soms wel pittig, vooral na de sombere voorspellingen dat ik waarschijnlijk de volgende kerst niet haal. Dat maakt ook dat ik van elke dag een feestje wil maken en dat ik mezelf wil blijven verbeteren, om het leven voor mezelf gemakkelijker te maken.’

Met Edwin kreeg je vijftien jaar geleden een liefdesrelatie. Je was gescheiden, had een zoontje van twee en had net een beenamputatie achter de rug.

Bibian, lachend: ‘Een pittige tijd, nog pittiger dan het hebben van kanker. En niet bepaald gezellige omstandigheden voor een man. We kenden elkaar vaag van vroeger. Hij vroeg de eerste dag al of ik meeging naar Thailand, waar hij naartoe moest voor een zakenreis. Ik zei: “Misschien eerst een kopje koffie drinken?”. We waren al snel tot over onze oren verliefd. Hij was ook zo ontzettend leuk tegen Julian. Na een tijdje heb ik hem gevraagd om goed te overwegen of hij hier wel in wilde stappen. Ik wist dat ik weer geopereerd zou worden aan mijn andere long en dat ik geen honderd zou worden. Hij koos voor dit pad.’

Wat betekent hij voor je?

‘Alles. Mijn steunpilaar, mijn beste vriend, mijn lover. En op dit moment ook mijn mantelzorger, hoe stom dat ook klinkt.’

Jullie hebben allebei een tatoeage op je arm met Carpe Diem.

‘Ja, we besloten dat in 2016 te doen, toen ik een tumor had bij mijn hart die te gevaarlijk was om te opereren. Bestralen kon ook niet; ik was uitbehandeld, mijn leven zat erop. Ik wilde iets hebben wat voor altijd van ons was. Het moeilijkste was, om het mijn moeder te vertellen; zij was tegen, omdat het energiebanen zou kunnen doorbreken.’

Is er ook weleens een dag zonder kanker?

‘Nee, het is iets waar ik onlosmakelijk mee verbonden ben. Het zit in mijn rugzakje. Kanker zit nog steeds in mijn lijf, ook al kan ik nu tweeënhalve maand wegblijven uit het ziekenhuis. Even rust hebben, is heerlijk en het meest positieve scenario wat ik had kunnen verwachten.’

Eindelijk rust en dan komt corona.

‘Ja, volgende uitdaging. Net nu ik een balansrolstoel heb, gebaseerd op Segway-technologie, waardoor ik gemakkelijker kan manoeuvreren en in mijn eentje naar een vriendin in de buurt kan. En ik heb ook net een busje waarin ik zelf kan rijden, zonder hulp van Julian of Edwin. Eindelijk vrijheid en nu mag ik nergens naartoe. Nou ja, ik heb nu wel de rust gevonden om boeken te lezen, da’s ook fijn. Ik wil er in elke situatie het beste van maken. Het is wat het is.’

Je bent voor veel mensen een heldin.

‘Da’s heel lief dat mensen dat zeggen, maar ik voel dat zelf niet zo. Ik ben gewoon Bibian en ik leef mijn leven zoals ik denk dat het goed is. En leuk als ik daarmee mensen kan inspireren, maar ik ben verre van een goeroe. Er is altijd een keuze. Niet bij wat je overkomt, wel hoe je ermee omgaat.’

De dood al twintig jaar op je hielen, denk je er veel over na?

‘Op een gegeven moment ga ik dood en de kans dat ik kom te overlijden aan kanker is groot. Stel dat ik een hartaanval krijg, dan kan ik niet worden gereanimeerd omdat mijn lichaam letterlijk zal breken. Het is te broos. We hebben dus als familie uit liefde besloten, dat dat niet zal gebeuren. Ik wil niet leven als een kasplantje. Natuurlijk zou ik het liefst een grijs omaatje willen worden voor Julian. Hij heeft zijn leven lang al een moeder met kanker, daarover kan ik me wel eens schuldig voelen, ondanks het feit dat dat nergens op slaat. Hij heeft ook weleens dikke tranen om wat er op een dag komen gaat. Maar ik zeg altijd tegen hem: “Ik blijf voor altijd in je hart”.’

Dit interview verscheen eerder in de printeditie van Nouveau. Nooit meer iets missen? Neem een abonnement - nu met korting! - op Magazine.nl