Verdrietig nieuws: Rutger Hauer is overleden

Als je niet een beetje verliefd op hem was als Floris, dan kwam dat toch wel na Turks Fruit…

Rutger Hauer, Nederlands meest succesvolle internationale acteur, is na een kort ziekbed overleden, op 75-jarige leeftijd. Hauer overleed vrijdag in het Friese Beetsterzwaag, de uitvaart heeft vandaag in besloten kring plaatsgevonden, zo heeft zijn familie laten weten.

Hauer was knap op een beetje rauwe manier. Nuchter, getalenteerd, kritisch op alles en iedereen, inclusief zichzelf. Hij liet zich nooit gek maken door zijn bekendheid, maar wist wel wat hij kon en waar hij voor stond.

Rutger werd geboren op 23 januari 1944 in Breukelen en groeide op bij dramadocenten Teunke en Arend Hauer, met een oudere zus en twee jongere. Omdat hun ouders veel werkten, werden de kinderen opgevoed door nanny's. Op zijn 15de liep hij weg en schrobde een jaar lang dekken van een vrachtschip op zee. Eenmaal weer aan land werkte hij als elektricien en lasser om via de avondschool alsnog zijn middelbareschooldiploma te halen, waarna hij naar de Amsterdamse Toneelschool ging. 

Eind jaren zestig begon hij zijn carrière met stukken van Shakespeare en Vondel bij de Noorder Compagnie. Hij werd gespot voor de hoofdrol in de populaire serie Floris (1969) die hem bekend (en mateloos populair) maakte.

Turks Fruit (1973) maakte hem echt beroemd, al relativeerde hij wat hij deed: "Een acteur is een doorgeefluik. Hij vreet dingen op en kakt ze uit."

Soldaat van Oranje (1977) betekende zijn ticket naar Hollywood. Daar werd hij een gevierd en veelgevraagd acteur...

... met onder andere Blade Runner (een sf-film die overigens speelt in 2019), The Hitcher, Nighthawks en Escape from Sobibor. "Ik ben groter dan mensen denken dat ik ben," zei hij. "Veel groter. Ik word al mijn hele leven onderschat en dat is prima. Ik kan over straat zonder lastig te worden gevallen. Ik kan een normale vent zijn. De prijs om dat op te geven is vreselijk hoog. Als je deel uit gaat maken van de hysterie – en ik heb dat niet helemaal in de hand – dan moet je je verschuilen."

In 1988 won hij een Golden Globe voor zijn imposante rol in Escape from Sobibor. Maar ook kroop hij in films van wat minder allooi en met minder budget net zo lief in de huid van psychopaten, nazi’s en vampiers, zoals in HBO-hitserie True Blood. In maart wijdde het Toscaanse Lucca Film Festival nog een retrospectief aan hem. "Niemand heeft al mijn werk gezien," zei hij. "Niemand. Sommige dingen zijn gewoon nooit uitgekomen, sommige dingen komen misschien nog uit."

Hauer stond bekend om zijn vakmanschap en het feit dat hij lak had aan de regels op de set. "Rutger schreeuwt rustig ’cut’ tijdens een opnamen als hij het gevoel heeft dat een acteur niet het uiterste uit zich haalt," zegt producent en regisseur Nick Murphy die hem meemaakte bij de opnamen van BBC-serie The Last Kingdom. "Hij weet precies wat hij moet doen om collega’s uit hun comfort zone te halen. Dankzij Rutger wordt een film niet gewoon goed, maar geweldig. Hij heeft het me niet makkelijk gemaakt. Als regisseur kan je van dit type maar één op de set gebruiken, anders komt er helemaal geen film."

Volgens Hauer zelf viel zijn bijdrage als dwarsligger op de set reuze mee: "Hooguit werd mijn kronkelige humor niet door iedereen begrepen."

Rutger Hauer was een ster "van ongekend formaat en van bijzonder groot belang voor de Nederlandse film." Dat stelt directeur Silvia van der Heiden van het Nederlands Film Festivalin het AD  in een reactie op het overlijden van Hauer. "Zodra Rutger in beeld verscheen, kon je niet anders dan naar hem blijven kijken. Hij was, zoals Paul Verhoeven ooit zei, een magneet op het scherm."

Rutger werd in 2013 benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij was vijftig jaar samen met zijn grote liefde Ineke Hauer-Ten Cate met wie hij dochter Aysha kreeg. 

Foto's © ANP, familie Hauer

Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in