Herken jij deze Nederlandse prins?

We zoeken uiteraard prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld. Met zijn gerokkenjaag, letterlijk gejaag en koninklijke leven zette prins Bernhard zichzelf zowel voor als na zijn dood in 2004 flink in de schijnwerpers. Kennelijk willen we altijd nog meer weten over zijn bijzondere leven. Niet voor niets zijn er al veel boeken over hem geschreven en was er al een eigen televisieserie en een documentaire. Wie was de prins en wat is ons bij gebleven?

Nazi-kaart

Prins Bernhard werd in 1911 in het Duitse Jena geboren. Zijn jeugd bracht hij door op het ouderlijk landgoed Wojnowo, in de buurt van de stad Bomst in de provincie Posen (West-Pruisen). Van zijn vader kreeg hij de titel Prinz zur Lippe-Biesterfeld.

In het begin van de jaren dertig, toen de NSDAP van Adolf Hitler aan de macht kwam, woonde hij in Berlijn. In 1933 werd Bernhard lid van de nazi-partij. In 1935 leerde hij de latere koningin Juliana kennen, met wie hij in 1937 trouwde voor de burgerlijke stand in het Stadhuis van Den Haag. Kort voor dat huwelijk zei hij het lidmaatschap op, in 1936. Met Juliana kreeg hij dochters prinses Beatrix, prinses Irene, prinses Margriet en prinses Christina. Later kreeg hij ook nog twee buitenechtelijke dochters, Alicia de Bielefeld (1952) en Alexia Grinda (1967).

Vorig jaar kwam hij weer groot in het nieuws omdat zijn originele lidmaatschapskaart van de NSDAP was gevonden. Hij had tot zijn dood ontkend dat hij lid was geweest van de nazi-partij. Je kunt je afvragen waarom hij die kaart zo nodig wilde bewaren: was het misschien ijdelheid? Het soort narcisme dat zelfinzicht verblindt? Was er niet één moment in zijn lange, lange leven waarop hij met voortschrijdend inzicht bedacht dat het misschien slimmer was om zijn lidmaatschap in een van de open haarden van Soestdijk te laten verdwijnen? Er ontstond in 2023 grote ophef over.

Minnares

Maar de Oranjes waren ophef rondom Bernhard wel gewend. Vorig jaar klapte zijn oude minnares – 60 jaar later – namelijk ook nog eens uit de school. Française Hélène Grinda (79) was in 1964 amper twintig, werkte als model en schnabbelde bij als de woordvoerder van haar broer, Franse tenniskampioen Jean Noël Grinda. Ze was ook de dochter van de rugchirurg van de destijds 33-jarige Bernhard.

Hélène was een beeldschone, vrije jongedame die al wat oudere minnaars had gehad en vertelde vorig jaar in Privé haar kant van het verhaal: "Onze liefde is gegroeid toen bij mij de ziekte Non-Hodgkin werd ontdekt. Prins Bernhard kende een specialist op het gebied van deze ziekte en regelde dat ik in diens kliniek in Nederland kon worden opgenomen."

"Daar kwam hij me bijna dagelijks opzoeken, omdat hij wist dat mijn familie en vrienden ver weg in Frankrijk woonden. Zo is onze band gegroeid. Toen ik de kliniek mocht verlaten, was onze band zo sterk dat je van liefde kon praten. Natuurlijk was er een groot leeftijdsverschil. Maar Bernhard was een knappe, goed verzorgde man."

Tijdens haar herstel verbleef Hélène in het prinselijk jachthuis in Wassenaar, waar het een stapje verder ging en er een affaire begon die tot 1969 zou duren. "Ik wist natuurlijk dat hij getrouwd was en dat maakte het ook wel spannend. Vaak zorgde hij dat er een vriend bij was die dan moest doen of hij míjn vriend was. Ik vond de reacties van anderen heel moeilijk. Ik werd als een soort golddigger gezien, terwijl niemand die term toen kende. Mijn familie moest ook erg wennen aan het idee, maar uiteindelijk waren ze Bernhard dankbaar omdat hij mijn leven had gered."

Bekijk ook

Prins Bernhards minnares Hélène Grinda: 'Juliana had een groot hart' | Nouveau

Wijlen prins Bernhard blijft de gemoederen bezig houden. Zijn minnares Hélène Grinda vertelt over hun affaire en hun dochter Alexia: 'Juliana had een groot hart.'

Schandaal

Bernhard nam zijn geliefde Hélène, liefkozend "Poupette" of "Pussy" genoemd, regelmatig mee op safari en het duurde niet lang of Grinda was zwanger van de prins. Op 10 juli 1967 werd hun dochter Alexia geboren. Hélène kreeg toen een maandelijkse toelage die haar financieel onafhankelijk maakte. Een jaar eerder had hij al voor 500.000 gulden een penthouse voor haar gekocht aan de exclusieve Avenue Raphaël in Parijs.

Bernhard nam in het Lockheed schandaal steekpenningen aan om (onder andere) discreet 'Een Parijs' probleempje' op te lossen. Dat was dus deels voor de alimentatie voor Alexia. Hélène kreeg 4000 dollar leefgeld per maand, in die tijd een godsvermogen.

De prins zocht moeder en dochter een paar keer per jaar op in Parijs. Dat ze zijn dochter was moest echter geheim blijven, hij erkende haar (en zijn andere buitenechtelijke dochter Alicia) postuum in het inmiddels beruchte Volkskrant-interview.

Hélène spreekt warm over hem. "Bernhard was oprecht blij," zegt ze. "En hij is ook echt altijd een lieve vader voor Alexia geweest. Zij heeft het heel moeilijk gehad met het feit dat ze nooit over haar vader kon praten, maar uiteindelijk zorgde hij er ook voor dat ze een passie voor honden en paarden kreeg. Haar eerste paard kreeg ze van hem. Ze woont nu niet meer in Parijs, maar in het westen van Frankrijk, dicht bij de stallen waar haar paarden verzorgd worden."

Grinda stond erop om een compliment aan koningin Juliana te geven. Ze ontmoette haar in 1972 bij het staatsbezoek van Nederland aan Frankrijk.

"Die vrouw had een groot hart," zegt ze. "Ze moet heel veel van Bernhard hebben gehouden. Ze vergaf hem alles, zelfs zijn affaires. Tegen mij was ze altijd vriendelijk, net als tegen Alexia. Ik heb haar één keer ontmoet in Parijs toen zij en Bernhard op staatsbezoek waren. En daarna in Italië, in hun vakantiehuis daar. Met Bernhard heb ik de rest van zijn leven contact gehouden."

Juliana

Hoe nobel Juliana was blijkt uit het feit dat ze Bernhard de hand boven het hoofd hield toen in 1976 bleek dat hij steekpenningen had aangenomen in het Lockheedschandaal. Volgens Withuis deed ze dat 'uit haar levenslange, irreële hoop dat het ooit nog goed zou komen tussen hen beiden.'

Juliana was in haar laatste jaren als koningin populair en liet vooral haar maatschappelijke en sociale kant zien. Vermoedelijk kon ze zich zo manifesteren omdat Bernhard na Lockheed een toontje lager moest zingen en het machtsevenwicht in de relatie niet meer zo eenzijdig was. Later, toen haar gezondheid verslechterde, greep de prins zijn kans weer. Tijdens haar laatste jaren wilde Bernhard Juliana niet meer zien. Hij verbood haar hem te bezoeken. Op aandringen van dochter Irene kwam hij op 19 maart 2004 nog wel naar het sterfbed van zijn vrouw. Een dag later overleed ze.

Juliana overwoog twee keer te scheiden van Bernhard, maar Bernhard zelf – met de steun van politiek Den Haag – smeekte haar in 1956 niet te scheiden. Prins Bernhard overleed op 1 december 2004 in het UMC Utrecht. De uitvaart vond plaats op 11 december 2004. Bernhard is bijgezet in de grafkelder van Oranje Nassau in de Nieuwe Kerk in Delft.