'Groot succes is even ontwrichtend en verwoestend als totale mislukking.'
Ad Visser (75) bezingt op zijn nieuwe digi- en cd-project Meedogenloos de levens van Serge Gainsbourg, Casanova en Dalí. Hij schrijft zijn teksten op leven en dood, maar taal vindt hij ontoereikend.
1 Wat was je drijfveer achter Meedogenloos?
‘De eigenzinnigheid van die drie eigenwijze klootzakken die provocatief zijn en expliciet. Ik ben geïnteresseerd in levens. Hoe loopt een leven? Waar vallen mensen in hun eigen valkuilen en hoe komen ze daar weer uit? Dat patroon boeit me. Door duizenden pagina’s te lezen over deze mannen – dagboeken, biografieën – heb ik het gevoel dat ik heel dicht bij ze ben gekomen. Maar pas op: dichtbij slechts in woorden!’
2 Waarom zijn woorden ontoereikend?
‘Zodra een belevenis of emotie in een woord gevat wordt en die woorden weer in een verhaal, raak je al verwijderd van de waarheid. Het woord creëert een eigen wereld. Taal is ontstaan om beter te kunnen communiceren, maar het is en blijft een verraderlijk vehikel.’
3 Wie zou je graag nog eens willen ontmoeten?
‘Mijn ouders. Mijn moeder was tweeënveertig en mijn vader zevenenveertig toen ik werd geboren. Ik ben hun enig kind. We hebben een eind van onze levensweg met elkaar afgelegd en het zou, zeker nu ik vijfenzeventig ben, interessant zijn om onze levens te bespreken.’
4 Had je een leuke jeugd?
‘Ja, mijn ouders lieten mij volledig vrij om te worden wie ik was en boden me daar een veilig klimaat voor. Ik was als jongetje al bezig met optreden en muziek maken, ze hebben me daarin alleen maar gestimuleerd en ondersteund.’
5 Wat is het geheim van je lange huwelijk met Melanie?
‘Dat we nooit hebben geprobeerd elkaar te veranderen. Vaak gaan mensen daarmee de fout in. Het is een onzinnige gedachte om die ander te willen veranderen en daarbij ook onmogelijk. Ik vind het geweldig dat we elkaar hebben gevonden en dat dat feest al vierenvijftig jaar duurt.’
6 Wat heeft jouw vak je gebracht?
‘Levensvervulling.’
7 Wat is onmisbaar in je leven?
‘Melanie.’
8 Je hebt als Mr. Toppop heel wat artiesten zien komen en gaan. Hoe kijk je naar succes?
‘Succes kan heel gevaarlijk zijn, zeker op jonge leeftijd. Als mensen op hun zesde of negende al heel veel succes hebben, worden die levens vermalen. Daar is Michael Jackson een tragisch voorbeeld van. Groot succes is even ontwrichtend en verwoestend als totale mislukking.’
9 Hoe ervaar je het ouder worden?
‘Het is iets waar we allemaal mee te maken krijgen en op zeker moment ga je nadenken over de uitgang uit dit bestaan. Daar hebben we een dringende taak. Ik begrijp de terughoudendheid, maar als mensen zelf vinden dat aan het eind van hun leven het bestaan niet meer draaglijk is, dan zou het makkelijker moeten zijn om afscheid te nemen.’
10 Je lijkt eeuwig jong, voel je je wel wezenlijk anders dan twintig, dertig jaar geleden?
‘Nee, ik heb nog contact met het jongetje dat ik ooit was. Daaromheen zijn natuurlijk wel, als bij een boom, ringen gekomen van kennis en ervaring en het is fijn dat dat een eenheid vormt. Het zijn geen gescheiden persoonlijkheden. Die ontstaan vaak door trauma’s, en die heb ik niet. Ik ben geboren in 1947 en eigenlijk heb ik het, ook maatschappelijk, elk jaar beter zien worden. Puur geluk.’
11 Wat beschouw je als een hoogtepunt op je vakgebied?
‘Dat Andreas Blühm, directeur van het Groninger Museum, mijn negenurige megasong De parade van de hemelse tragedie heeft aangekocht. De eerste song die door een museum als kunstwerk is aangekocht.’
12 Veel jongeren zien roem als doel, wat vind je daarvan?
‘Heel onverstandig. Je betaalt daar vrijwel altijd een hoge prijs voor. Roem is leeg en bedrieglijk. Vaak gaan mensen op den duur ook nog rechten ontlenen aan die roem en zich onzinnig gedragen omdat ze ervan uitgaan er wel mee weg te komen. Bullshit!’
13 Wat is voor jou inspiratie?
‘Het leven zelf is inspiratie. Er bewust in aanwezig zijn. Elke dag intens beleven.’
14 Heb je een advies voor beginnende artiesten?
‘Ja, haha, luister nooit naar advies van een ander. Dus ook niet naar dat van mij. Je kunt natuurlijk wel leren van anderen, maar laat je inspireren, ga niet kopiëren.’
15 Is talent een garantie voor succes?
‘Nee, succes vraagt om meerdere talenten. Als je briljant bent in muziek, wil dat nog niet zeggen dat je een geweldige carrière zult hebben. Overigens is een carrière volledig onbelangrijk. Kijk, je moet in de maatschappij kunnen overleven, maar een carrière boven de kwaliteit van leven stellen is het meest onverstandige dat je kunt doen. Het gaat niet om hits of succes, het gaat erom dat je je leven goed vormgeeft.’
Foto (c) ANP, meer over Ad's werk op Ad Visser
Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in