Zij is de warmbloedige, hij de gereserveerde. Het is een combinatie die al 34 jaar werkt en die nooit verveelt. ‘Voor mij blijf je een spannend boek waar ik geen genoeg van kan krijgen.' Janke en Tom vertellen de geheimen van hun relatie aan Nouveau.
Terug in de tijd
JANKE – DE LIEFDE VOOR TOM ‘In juni 1990 zou ik een lowbudgetpolitiefilm opnemen: Cover Girl. Ik had de titelrol en Tom, die ik niet kende, speelde een rechercheur. Toen ik doorkreeg dat hij journalist was, vroeg ik nog aan de regisseur: ‘Moet je niet een echte acteur nemen?’ Maar Tom was ‘helemaal het type,’ werd me verzekerd. Drie weken voordat we gingen draaien, zouden we met een busje langs alle locaties in Utrecht rijden. Ik stapte in, kwam naast Tom op de achterbank terecht en vond hem meteen zo ontzettend leuk dat ik geen woord kon uitbrengen. Op een gegeven moment zei Tom: ‘Wat heb jij een leuk horloge!’ En mijn enige reactie was: ‘Ja hè?’ Stom, stom, stom, dacht ik nog: dit had een gesprek kunnen worden...
Drie uur later waren we terug bij de parkeerplaats. Ik liep alweer naar mijn eigen auto toen ik Tom achter me hoorde roepen dat hij nog iets wilde vragen. Misschien wil hij iets gaan drinken, dacht ik hoopvol. Maar hij zei: ‘Wil je met me trouwen?’ Even was ik totaal flabbergasted, maar zijn lef maakte hem nog aantrekkelijker. Met zó iemand wil ik verder, besloot ik in een split second. Dus ik zei ja. Waarop hij reageerde: ‘Oké, dan gaan we over een jaar trouwen.’ Na de filmopnamen bleek mijn opa op sterven te liggen. Ik was dus vooral daarmee bezig en een eerste date zat er even niet in. Tom is toen ook naar mijn opa gekomen en blijven waken. Dat was zo intiem en intens, dat ik vrijwel direct bij hem ben gaan wonen. Wat volgde, was een ontzettend romantisch roesjaar. Alles aan Tom was voor mij een bevestiging van dat allereerste gevoel. Ook hoe hij met mensen omgaat: bescheiden, voorkomend en uitermate vriendelijk. Heel Engels. Maar als hij iets zeker weet, houdt hij voet bij stuk. Precies een jaar later, op 23 mei 1991, zijn we getrouwd. En terwijl ik altijd had gedacht ‘kinderen, niks voor mij,’ was ik weer een jaar later zwanger van onze dochter Amy.’
TOM – DE LIEFDE VOOR JANKE ‘Ik werkte nog niet zo lang bij Studio Sport, toen ik benaderd werd door een paar jongens die een Derrick-achtige film wilden maken, in zwart-wit, een beetje arty-farty. Voor mij hadden ze de Harry Klein-rol in gedachten. Ik was in een levensfase waarin ik veel dingen leuk vond en nog niet werd gehinderd door gêne of andere remmingen die nu ongetwijfeld zouden opspelen. Dus ik dacht: waarom niet? Zo belandde ik op de achterbank van een busje met wat andere cast- en crewleden. En na mij stapte een werkelijk adembenemende vrouw in. Om in voetbaltermen te spreken: een totale tien, met ogen om in te verdrinken en ook nog een schitterende stem.
Ik was zo onder de indruk dat ik niets tegen haar durfde te zeggen. Behalve dan dat ze een mooi horloge had, hahaha! Teruggekeerd op de parkeerplaats liet ik mijn hart spreken en vroeg ik haar ten huwelijk. En ze zei ja. Terwijl ze nog in een relatie zat, die overigens al niet lekker meer liep. Ik was de nekslag, vrees ik. Had ik daar wroeging om moeten hebben? Geen idee, al was er in die tijd weinig wat me op andere gedachten had kunnen brengen. Ik wilde háár. Ook al had ze op de set veel praatjes, was ze een beetje een diva, als je het ongunstig wilt kwalificeren.
Inmiddels weet ik overigens dat ze allesbehalve een diva is, maar wel een powerhouse met persoonlijkheid. Ze staat voor dingen en is niet te beroerd zich uit te spreken. Dat maakt haar misschien minder geschikt voor het corps diplomatique, maar ik vind het razend aantrekkelijk. Net als haar maatschappelijke engagement en, meer specifiek, haar feminisme. Alle vooroordelen die wat dat betreft door mijn oude hoofd zwerven, ketsen op haar af, want behalve feministisch is ze ook bijzonder feminien. Dat maakt het extra spannend.’
Verschillende werelden
Jullie komen uit totaal verschillende werelden. Of heb jij ook iets met voetbal, Janke?
JANKE (droog): ‘Nee, nog steeds niet.’
TOM: ‘Ik weet nog dat ik je vertelde over de 1-4-overwinning van Ajax op Real Madrid. Daar had je niets van meegekregen.’
JANKE: ‘Nee, want Amy en ik hadden die avond een uur lang op de radio gepraat over onze voorstelling. Dat had jij weer niet gehoord.’
TOM: ‘Toch was je wel de eerste vrouw die het tenue droeg van de Amsterdamse amateurclub AFC.’
JANKE: ‘Dat is waar. Tien jaar geleden wilden we met de cast van de musical Footloose iets leuks organiseren buiten het theater om. Dat werd een musicalvoet- baltoernooi, op de velden van AFC.'
TOM: ‘Geestig, want AFC was heel lang fel tegen de toelating van vrouwen.’
JANKE: ‘Langs de lijn stonden ook een paar oude heren mopperend toe te kijken, terwijl we het nog helemaal niet zo slecht deden. Voetbal heeft ook zeker positieve kanten, hoor. Onze zoon Rick, vijf jaar jonger dan Amy, was eerst een bedeesd, in zichzelf gekeerd jongetje. Maar door te gaan voetballen, heeft hij zich ont- wikkeld tot een enorme teamplayer. Jij hebt hem jarenlang gecoacht.’
TOM: ‘Zo’n jeugdteam coachen is bijna nog leuker dan zelf voetballen. Echt jammer dat Amy niet op AFC mocht. Al is ze gelukkig gaan basketballen, ook een teamsport.’
Heb jij iets met musical, Tom?
TOM: ‘Nou, voordat ik Janke kende, was musical voor mij een no-go-area. Keek je rond de kerst naar een leuke film op tv, en dan net als het spannend werd, begonnen ze te zingen. Ik vond dat niks. Maar intussen ben ik met Janke in bijna alle Nederlandse theaters geweest en kan ik meepraten over acteerstijlen, stemgebruik, dramaturgie...’
JANKE: ‘Toen ik je liet kennismaken met de theaterversie van West Side Story, was je om.’
TOM: ‘Niet integraal, want ik heb genoeg gesuikerde musicals gezien. Maar ook heel wat fantastische voorstellingen, in Londen én in Nederland. Dus nu denk ik: als je musical per definitie fout vindt, weet je eigenlijk niet goed waarover je het hebt.’
Na deze lofzang kun je misschien niet helemaal achterblijven, Janke. Kijk je naar Tom als hij op tv is?
JANKE: ‘Wel vaak naar Studio Voetbal. En dan heb ik ook altijd heel veel commentaar, haha!’
TOM, (grappend): ‘Ga rechterop zitten!’
JANKE: ‘Soms vind ik dat je je best meer mag profileren in een discussie. Maar ik vind vooral dat er meer vrouwen aan tafel moeten zitten. Dat ergert jou dan weer, dat ik daarop dram.’
TOM, royaal: ‘Ik zou ook best meer vrouwen aan tafel willen. Noem ze maar!’
JANKE, (gedecideerd): ‘Je moet ze willen zien én een kans willen geven. Maar in mannenwereldjes zie je vaak dat mannelijke nieuwkomers veel meer fouten mogen maken dan vrouwelijke. Ook de voetbalwereld is conservatief.’
TOM: ‘Klopt. En toch hou ik ervan.’
JANKE: ‘Je bent tenminste wel een pleitbezorger voor verbetering. Toen je gisteren in de supermarkt een meisje in AFC-kleren zag lopen, vond je dat hartstikke leuk.’
TOM: ‘De vanzelfsprekendheid ervan, die vond ik leuk.’
Twee carrières en twee kinderen, hoe ging dat vroeger?
JANKE: ‘Volgens mij hebben we het best gelijk verdeeld. En we hadden een goede oppas.’
TOM: ‘Jij hebt toch wel meer gedaan, in tijd gemeten.’
JANKE: ‘Doordat ik meestal ’s avonds werk, had ik overdag alle tijd. Ik ben ook voorleesmoeder geweest, en luizenmoeder...’
TOM: ‘En ik luizenvader.’
JANKE: ‘Je ging ook mee naar de schooltuin en de kinderboerderij.’
TOM: ‘In de ochtend ben ik vrij, dus dat kon gewoon.’
Opvoeding
Zaten jullie op één lijn wat de opvoeding betreft?
JANKE: ‘In wezen wel, al hadden we een verschillende stijl.’
TOM: ‘Ik ben wat stijver, afstandelijker. Engelser, zoals jij het noemt. En jij bent in mijn ogen soms wat al te warmbloedig.’
JANKE, (verbaasd): ‘Afstandelijk? Zo ken ik je thuis niet.’
TOM: ‘Natuurlijk voel ik voor mijn kinderen, maar ik maak mijn gevoelens minder makkelijk zichtbaar. Zo ben ik opgevoed. Mijn grootmoeder zei altijd: ‘Remember who you are.’ Daarmee bedoelde ze: leer je te beheersen. Dat heb ik ook willen overdragen op onze kinderen.’
Warmbloedigheid versus reserve, dat werkt vast ook door in jullie relatie.
JANKE: ‘Uiteraard. Ik ben grootgebracht met veel knuffelen en ‘ik hou van jou,’ en soms ook goed ruziemaken. Dat was fijn, want dan wist je wat je aan elkaar had. Mijn oma zei altijd als mensen nooit ruziemaakten: ‘Dat kan geen goed huwelijk zijn.’ Zo is het ook: als je elkaar de moeite waard vindt, ga je het gevecht aan. Tom was dat totaal niet gewend.’
TOM, (met een grijs): ‘Maar ik moest eraan geloven.’
JANKE, (tevreden): ‘Ja, je kon bijna niet anders!’
TOM: ‘Ik ben door jou beslist assertiever geworden. Die enkele keer dat de wijn in een restaurant niet goed is, zeg ik daar nu wat van.’
JANKE: ‘Vroeger dronk je het gewoon op.’
Relatie met elkaar
Maar Tom, ben je ook direct tegen Janke?
TOM, (lachend): ‘Ik moet wel, want anders krijg ik ervan langs!’
JANKE, (plagerig): ‘Ik trek het er wel uit, hoor. Hoewel, soms komt er iets te veel uit. Van de week kwam je thuis met een enorm rothumeur omdat er van alles uitverkocht was in de supermarkt. Toen dacht ik: jammer voor jou, maar in dat chagrijn heb ik even geen zin.’
TOM, (met zelfspot): ‘De frambozen, de portobello’s, de broccoli, allemaal op. Bij elkaar best veel leed. Al stond die supermarkt waarschijnlijk voor iets anders wat me dwarszat. Zo’n pestbui hebben we allebei weleens, en dan moet de ander het ontgelden.’
Kun je een hebbelijkheid noemen die je stoort?
TOM: ‘Soms wil ik iets zeggen en dan hup, geeft Janke al antwoord. Op zo’n moment voel ik me net Richard, de onderdanige echtgenoot uit de Britse serie Schone Schijn...’
JANKE: ‘Bloedirritant, natuurlijk. Maar als je 29 jaar samen bent, weet je nu eenmaal vaak al wat die ander gaat zeggen.’
TOM: ‘Ja en nee. Voor mij blijf je een spannend boek waar ik geen genoeg van kan krijgen.’
JANKE: ‘Dat is dan wel weer heel lief.’
Wat hebben jullie van elkaar geleerd?
JANKE: ‘Ik was altijd meer van een-op-eengesprekken, en dan met- een diepgravend, terwijl Tom in een groep met iedereen kan praten. Dat gaat mij nu ook beter af.’
TOM: ‘Ik heb van Janke geleerd dat ik niet alle kleding zomaar overal kan dragen. En ik ben door haar wat minder egocentrisch geworden. Hoewel, soms zegt ze van niet.’
Kunnen jullie elkaar vergelijken met een plek, een gerecht en een muziekstuk?
Janke over Tom
PLEK ‘De witte krijtrotsen van Dover. Ze maken een imposante indruk en zijn vooral van een afstand te bewonderen.’
GERECHT ‘Een heerlijke spaghetti vongole. Simpel, maar verfijnd, en lekker.’
MUZIEKSTUK ‘Tom heeft een hang naar verhalende Beatles-songs als Penny Lane en Fool on the Hill. In de kern gaan ze over eenzaamheid en het wel of niet ergens bij horen.’
Tom over Janke
PLEK ‘Een mooie, klassieke stad op Sicilië: warm, kleurrijk en vol cultuur.’
GERECHT ‘Een Christmas cake, de drogere versie van de Christmas pudding. Rijk aan vruchten, met een warme, gezonde kleur en een verrukkelijke smaak.’
MUZIEKSTUK ‘Een pianosonate van Chopin: opzwepend en tegelijkertijd heel romantisch, op het zoete af.’
- Archief Nouveau
- NL Beeld