Rijk & succesvol: wat hoge hakken voor je doen

Hoge hakken hebben alle modetrends doorstaan. Geen wonder: ze staan verleidelijk, doen wonderen voor je postuur en geven je zelfs aanzien.

Het was groot nieuws in de modewereld. Victoria Beckham verscheen op sneakers bij de presentatie van haar show. Mensen knipperden met hun ogen. Sneakers? De vrouw die zelfs tijdens haar zwangerschap nog rondliep op Louboutins waarvan je hoogtevrees kreeg?

‘Hoge hakken dragen lukt me niet meer,’ bekende Posh tijdens een interview met een Britse krant. ‘Tenminste, niet als ik aan het werk ben. Ik reis veel.’

Niet veel later waren er modebladen die het einde van de stiletto aankondigden. En ze hadden de cijfers aan hun kant, want de verkoop van hoge hakken neemt de laatste tijd af, terwijl die van sneakers en blokhakken juist toeneemt. Ook wijlen  modegoeroe André Leon Talley voorspelde een overwinning voor de platte schoen en orakelde: ‘Wat roken betekent voor de menselijke adem, betekent de stiletto voor de manier waarop een vrouw loopt.’

Plotseling waren er in elke modeshow modellen te zien op platte schoenen. Iets wat een paar jaar geleden, toen er tijdens de Amsterdam Fashion Week nog modellen rondliepen op hakken van 25 centimeter, ondenkbaar was. De hooggehakte schoen was toen een belangrijker accessoire dan de tas.

Schoenontwerpers, ooit bescheiden types die zich schuil hielden in hun ateliers, groeiden uit tot ware beroemdheden. Christian Louboutin, Jimmy Choo en Manolo Blahnik - ze werden net zo bewierookt als de grote couturiers. Totdat een Victoria Beckham zich dus op sneakers vertoont; dan  roept iedereen ineens dat de hoge hak zijn beste tijd heeft gehad.

Maar is dat ook werkelijk zo? Gaan hoge hakken het veld ruimen voor comfortabele schoenen? Laten we eerlijk zijn: de kans is klein, want er is geen hardnekkiger modeverschijnsel dan de hoge hak. Terwijl andere modegrillen waarvan vrouwen indertijd zwoeren dat ze nooit zouden verdwijnen – korsetten, petticoats, schoudervullingen – het veld ruimden, hield de hoge hak het gewoon vol. En daar is een goede reden voor. Want vrouwen ontlenen er een gevoel van macht en seksuele aantrekkingskracht aan.

Rijk en succesvol

‘Ik ben een meter tachtig en draag altijd hoge hakken. Dus: de groeten!,’ zei een succesvolle advocate ooit tegen mij. En daarmee gaf ze kernachtig het gevoel weer dat carrièrevrouwen ervaren als ze op stelten door hun kantoor banjeren. Het is een manier om zowel fysiek als psychologisch op het niveau van de kerels te staan. Die hakken communiceren: ik stijg boven anderen uit, mijn loopbaan voert omhoog en over problemen stap ik heen. 

Hoge hakken maken een vrouw langer en dat levert onmiskenbare voordelen op, zo ontdekten psychologen van de universiteiten van Liverpool en Central Lancashire in 2005. Hun proefpersonen beschouwden lange vrouwen op het eerste gezicht als intelligenter, assertiever, onafhankelijker en ambitieuzer dan kleinere vrouwen. Ze dachten bovendien dat ze rijker en succesvoller waren.

Maar het gaat bij hoge hakken niet alleen om een gevoel van overwicht. Als je hoge hakken draagt, lijken je benen langer en slanker. Het dwingt je rug in een positie waarbij je borsten en billen beter uitkomen. Vrouwen voelen zich aantrekkelijker als ze een paar stiletto’s aan hun voeten hebben, en recent onderzoek wijst uit dat ze zich daarin niet vergissen. 

De Franse gedragswetenschapper Nicolas Guéguen deed een proef waarbij hij een jonge vrouw op straat mensen liet aanspreken met het verzoek of ze een paar vragen wilden beantwoorden voor een onderzoek naar seksegelijkheid. In werkelijkheid ging het onderzoek helemaal niet over seksegelijkheid, maar wilde hij weten of mensen verschillend zouden reageren wanneer de vrouw hoge hakken dan wel platte schoenen droeg. Dus liet hij zijn medewerkster afwisselend schoenen dragen zonder hakken, met hakken van vijf en van negen centimeter. Na afloop bleek, dat hoe hoger de hakken van de interviewster waren, hoe welwillender mannen op haar verzoek reageerden. Op vrouwen had de hakhoogte geen effect. 

Guéguen deed een paar vervolgonderzoeken en daaruit bleek dat mannen ook behulpzamer waren en sneller geneigd contact te leggen naarmate de hakken van zijn medewerksters hoger waren.

In een poging te verklaren waarom mannen zo sterk op hoge hakken reageren, kwam hij met verschillende hypotheses. Hakken maken dat je voeten kleiner lijken en uit eerder onderzoek blijkt dat mannen kleine voeten bij vrouwen aantrekkelijker vinden. Je lijkt er langer door en ook dat wordt als aantrekkelijker gezien. Je gaat er anders door lopen, op een manier die je als ‘vrouwelijker’ zou kunnen bestempelen, omdat je kleinere stappen neemt en meer met je heupen draait.

Maar het zou volgens Guéguen ook goed kunnen, dat mannen hoge hakken associëren met de veelheid aan beelden van uitgesproken sexy vrouwen op stiletto’s in de media die dagelijks op hen afkomen. En dat ze daarom in de valse veronderstelling verkeren dat vrouwen op hoge hakken een grotere seksuele belangstelling hebben dan vrouwen op, bijvoorbeeld, All Stars.

Pijnlijk

Wat de redenen ook mogen zijn, het onderzoek bevestigt wat we intuïtief al eeuwenlang wisten: hoge hakken maken vrouwen aantrekkelijker voor mannen. En daar hebben we klaarblijkelijk veel voor over. Want je kunt van alles zeggen over je Jimmy Choo’s, maar niet dat ze comfortabel zijn. We vinden het heerlijk om ze aan te trekken, maar het is vele malen heerlijker om ze aan het einde van het feest in een hoek te schoppen.

Volgens het Engelse College of Podiatry zijn schoenen de grootste oorzaak van voetproblemen en is dat helaas een goed bewaard geheim. Volgens het onderzoek dat deze organisatie in 2013 onder tweeduizend Engelse mannen en vrouwen uitvoerde, gaan hooggehakte schoenen gemiddeld na een uur, zes minuten en 48 seconden pijn doen. Maar een vijfde van de ondervraagde vrouwen voelde al na tien minuten ongemak.

De helft van de vrouwen meldde voetproblemen te hebben gehad na het dragen van oncomfortabele schoenen. Een derde gaf toe hoge hakken te hebben gedragen die niet pasten – eenvoudigweg omdat ze mooi waren, maar niet in hun maat verkrijgbaar. Veertig procent van de vrouwen zei bereid te zijn schoenen te dragen die pijn deden om met de mode mee te doen. Slechts twaalf procent van de mannen bleken ook daartoe bereid. 

Volgens podoloog Mike O’Neill kun je door het dragen van hoge hakken onder meer artrose en beknelde zenuwen oplopen. ‘Het lijdt geen twijfel dat vrouwen die hoge hakken dragen, het risico nemen permanent letsel op te lopen in naam van de mode,’ verklaarde hij.

Sarah Jessica Parker, die in de populaire televisieserie Sex and the City voortdurend op torenhoge sandaaltjes liep en een belangrijke bijdrage leverde aan de populariteit daarvan, bevestigde de waarheid van die woorden. Ze vertelde in een interview dat er tijden waren waarin ze achttien uur per dag hoge hakken droeg – ze rende er zelfs op - en dat ze daardoor haar voeten volledig had verpest. De dokter vertelde haar zelfs dat zich in haar voeten een botje had ontwikkeld, dat daar niet hoorde te zijn.

Plat of sexy

Als de tol zo hoog is, moeten we het gevoel van macht dat vrouwen aan hun hoog gehakte schoenen ontlenen, misschien wat relativeren. Mannen lukt het immers ook wonderwel indruk te maken zonder op Manolo Blahniks rond te hobbelen. Zij lopen al sinds de achttiende eeuw niet meer op hoge hakken. Sommige gedragswetenschappers denken daarom dat carrièrevrouwen in diepste wezen hoge hakken dragen om er vrouwelijker uit te zien en zo hun succes tegenover hun mannelijke collega’s te verzachten.

Volgens de Amerikaanse socioloog Lisa Wade zegt een advocate die op Louboutins loopt eigenlijk tegen haar mannelijke collega’s: ‘Ik mag dan advocaat zijn, ik mag dan dezelfde functie hebben als jij, ik mag dan net zo veel geld verdienen en zo nu en dan van je winnen in de rechtszaal, maar omdat ik er zo uit zie, weet je dat ik jouw mening over mijn uiterlijk nog steeds belangrijk vind en dat je nog steeds een beetje macht over me hebt.’

Die schoenen maken nou eenmaal dat we ons verleidelijk voelen

Het is niet voor niets dat de machtigste vrouwen in de wereld, zoals Angela Merkel en Hillary Clinton, op platte schoenen lopen. De boodschap die zij daarmee uitzenden is: ‘Ik hoef niemand te behagen, behalve mijn voeten.’ Wij gewone, vrouwelijke stervelingen, zullen natuurlijk niet stoppen met het dragen van hoge hakken – wat alle podologen van wereld en André Leon Talley ook beweren. Die schoenen maken nou eenmaal dat we ons verleidelijk voelen. Maar dat Victoria Beckham en Sarah Jessica Parker eindelijk toegeven dat je dat onmogelijk dag in dag uit kunt volhouden, is toch wel een verademing.

Kromme tenen

Wie veel op hoge hakken loopt kan een hallux valgus ontwikkelen. Dat is een vergroeiing van de grote teen, waarbij die scheef gaat staan en er een pijnlijke knobbel ontstaat. Dat komt doordat er te veel druk op de voorvoet staat, als je hoge hakken draagt. Als de schoen dan ook nog te smal is en spits toeloopt, verandert de stand van de grote teen. 

Een hallux valgus kan pijnlijk zijn, maar het verschilt per geval. Sommige vrouwen hebben alleen pijn als ze dichte schoenen dragen. De behandeling hangt af van de ernst van de scheefstand. Lichte vormen van hallux valgus worden behandeld met een steunzool.

Pijnloos hooggehakt

1. Het klinkt als een open deur, maar: koop de goede maat. In de loop der jaren verandert je voet in de breedte en de lengte, dus laat ze af en toe opmeten. Twijfel je tussen een maat die aan de nauwe kant is en een maat die iets losser zit? Kies de grotere maat schoen; je kunt er altijd een zooltje in leggen.

2. Oefen. Loop thuis je nieuwe pumps in, voordat je er buiten een flink eind mee gaat stappen.

3. Loop je de hele dag hooggehakt op je werk? Schop je schoenen dan een paar keer per dag uit en laat je tenen en voeten even lekker bewegen.

4. Strek uitgebreid je tenen en voeten. Richt je daarbij vooral op de voorvoet en enkel. Strek bijvoorbeeld je tenen naar de grond, en trek ze vervolgens weer naar voren met je hand.

5. Probeer eens een schoen met meer leer op de wreef. Hoe meer een schoen de bovenkant van je voet bedekt, hoe comfortabeler. ‘s Zomers kan dat ook een hoge sandaal zijn met een brede band over de wreef en voorvoet.

6. Er is van alles op de markt om in je schoen te leggen tegen pijnlijke voeten. Probeer bijvoorbeeld de siliconenpads die je onder de bal van de voet schuift. Die voorkomen dat je voet naar voren blijft schuiven, wat meestal blaren oplevert.

7. Wissel geregeld van model. Draag de ene keer een gepunte neus, de volgende een ronde neus of een peep-toe. Vooral je kleine teen zal er wel bij varen!

Foto's (c) Getty Images. Deze reportage heeft eerder in de printeditie van Nouveau gestaan (c) Nouveau / DPG Media 2022

Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in