Dipje na de feestdagen? Dat kan hier door komen

Sinterklaas, kerst, Oud en Nieuw: het is allemaal weer voorbij. Back to reality dus, en dat hakt er bij veel mensen nogal in.

Ben jij ook zo moe of zelfs somber na de feestdagen? Dat is goed te verklaren. Zelfs als jouw feestdagen hartstikke leuk en zorgeloos waren.

Somber na de feestdagen

Het is jammer dat die gezellige feestdagen nu weer voorbij zijn en we terug naar het ‘normale leven’ moeten. Die verklaring klinkt het meest voor de hand liggend. Maar er kunnen meer factoren spelen. Of je nou twee weken vakantie had of tussendoor moest werken: de feestdagen zijn leuk, maar vermoeiend. Het vergt veel van je en levert stress op, zowel op financieel, fysiek als emotioneel gebied. Maar ook als je een compleet vlekkeloze kerst hebt gehad, kun je januari én februari bovengemiddeld vermoeid en somber zijn. Niet alleen vanwege het grauwe weer en een grotere kans op een vitamine D-tekort.

Van adrenalinekick naar -dip

Dat je in een dip of zelfs depressie terechtkomt na de feestdagen, kan verschillende oorzaken hebben. Experts wijzen ten eerste op de plotselinge en flinke afname van adrenaline. Misschien heb je voor je vakantie op werk of voor de feestdagen zelf nogal wat stress gehad. De abrupte afname van die stresshormonen kan een grote invloed op je lichamelijke en mentale gezondheid hebben. Je brein probeert de orde weer te herstellen. De helft van de maand december leef je namelijk nogal anders dan normaal.

Emotioneel uitgeput

Daarbij zijn de feestdagen voor sommigen een extra emotioneel beladen tijd. Je mist bijvoorbeeld een geliefde of hebt een moeilijke band met je (schoon)familie. En zeker als je niet helemaal aan die emoties kunt toegeven, kun je de klap daarvan na de feestdagen flink voelen. Je voorziet jezelf van een soort verdedigingsmechanisme om met stress en moeilijke emoties en situaties om te kunnen gaan. Logisch, maar: “Een masker opzetten en doen alsof je vrolijk bent kan emotioneel uitputtend zijn”, legt psychiater Judith Orloff uit aan The New Daily.

Terug naar werk

Zeker als je de afgelopen twee weken vrij was, kan de stap om weer terug naar werk te gaan een vermoeiende zijn. Ja, ook als je voor je gevoel juist tot rust bent gekomen. Juíst daarom, misschien. Je brein overdrijft de realiteit van het alledaagse leven, waardoor je meer opziet tegen terugkeren naar het ‘normale leven’ dan nodig is. Toch is dat een teken van gezond psychologisch functioneren, legt psycholoog Melissa Weinberg uit: “Het is een van de illusies die ons brein ons laat geloven. Net als dat we vaak denken dat slechte dingen eerder anderen overkomen dan onszelf. Het vermogen om onszelf voor de gek te houden elke dag, is een indicatie van een goed mentaal functioneren.”

Suiker en alcohol

En onderschat ook zeker het effect van suiker en alcohol niet. Er bestaat een link tussen alcohol en depressie én junkfood en depressie, blijkt uit onderzoek. En laten we eerlijk zijn, daar vallen al die wijn, champagne, kerstkransjes en oliebollen wel onder. Tel daar het sinterklaassnoepgoed van begin december bij op, en je bent eigenlijk al een maand lang meer dan normaal aan het snoepen. Alcohol vermindert daarnaast de kwaliteit van je slaap, omdat het je aanmaak van melatonine (het slaaphormoon) kan verstoren. Tel daar de late avonden en het vele suikerrijke en vette eten bij op, en je routine en nachtrust krijgt een flinke opdonder. Geen ramp, maar wel te merken in de dagen, weken of zelfs maanden daarna – afhankelijk van hoe gevoelig jij ervoor bent. Nu klinkt meedoen aan Dry January vast zo gek nog niet.

Van je dip afkomen

Voel jij je inderdaad somber na de feestdagen? Wees dan niet te streng voor jezelf. Zorg goed voor jezelf, zowel fysiek als mentaal. Slaap voldoende, beweeg veel en eet gezond. De basistips die experts ook aanraden om symptomen van een depressie te bestrijden. Zorg dat je weer een routine krijgt. En geef jezelf daar tijd voor. Sociale interactie is ook heel belangrijk voor je mentale gezondheid. Nu de feestdagen voorbij zijn, kan de aanblik van een lege agenda op sociaal vlak je wat somber stemmen. Probeer daarom weer leuke afspraken in te plannen, zodat je iets hebt om naar uit te kijken. Het is makkelijk om je terug te trekken als je niet lekker in je vel zit, maar probeert juist contact te zoeken. Dat is misschien precies wat je nodig hebt!

Wat als het niet over gaat?

Heb je het idee dat je in een sombere stemming blijft hangen, zelfs na een maand of twee? Hopelijk heb je het in die tijd al wel besproken met je partner of een vriend(in). Het is voor velen vast herkenbaar. Maar het kan geen kwaad om ook een een professional erover te spreken: je huisarts, de praktijkondersteuner of een psycholoog. Goed om vast te weten: dit zijn de verschillen tussen een depressie, overspannenheid of een burn-out.

Je las een artikel van Margriet, elke dag nieuws over royalty, entertainment, reizen, koken, bijzondere interviews, aangrijpende verhalen, columns en nog veel meer.