'Oordelen mag. Bijstellen ook'

Joseph Oubelkas, bestsellerauteur. Vorige week was ik bij één van zijn ‘Masterclasses in Inspiratie’. Hij zegt veel goeie dingen, maar deze quote vind ik de beste: ‘Oordelen mag. Bijstellen ook’. Juist in deze tijd waar we ontzettend snel zijn met ons oordeel maar erg langzaam met de nuance, áls die al komt. 

Ik heb Joseph ‘gewoon zo’ leren kennen. Op de sportschool, waar we ons vrolijk laten afbeulen tijdens onze ‘PT-sessies’, en wilde hem ook eens ervaren tijdens één van de geroemde masterclasses. Het werd een mooie avond met een lach en een traan…

Leven in een nachtmerrie

Joseph Oubelkas: zoon van een Nederlandse moeder en een Marokkaanse vader. Ook bestsellerauteur dus, en wel van het boek 400 brieven van mijn moeder. Die 400 brieven kreeg hij in de gevangenis waar hij volledig onterecht opgesloten werd. Een nachtmerrie die je je niet kunt en wilt voorstellen, maar die voor Joseph op 23 december 2004 werkelijkheid werd. Veroordeeld tot tien jaar cel. De Nederlandse overheid stelde, met hulp van een onafhankelijke vertrouwensadvocaat, vast dat Joseph onschuldig was, maar mocht zich niet mengen in de ‘rechtsgang’.

De gruwelen die hij heeft meegemaakt, wens je niemand toe. Joseph toonde daar, op het lommerrijke Vaeshartelt in het mooie Maastricht, foto’s omdat je sommige dingen niet kunt vertellen, die moet je zien. De foto’s zijn genomen door gevangenen, in de gevangenis. Afschuwelijke beelden. En dan te bedenken dat het alleen maar een ‘still’ was. Dus geen geluid, geen geur. 

Wil om te leven

Hoe vind je in die omstandigheden zó’n wil om te leven? Voor Joseph kwam veel van die kracht voort uit zijn liefdevolle jeugd, zijn relatie met zijn uitzonderlijke moeder, die hem die brieven schreef. Liefdevol, én met een boodschap: ‘Ook daar, in de gevangenis, moet je het zelf doen’. En dat deed hij. Hij leerde de taal, sloot vriendschappen en creëerde, in wat ik een hel noem, een rijk leven. Ondertussen ging zijn moeder onvermoeibaar door met de strijd voor zijn vrijlating. Keer op keer kreeg ze nul op het rekest. Tot die ene dag dat Joseph, na 1.637 dagen, letterlijk van het ene op het andere moment, met het vliegtuig terug naar Nederland ging.

Verder kijken dan de eerste indruk

Om daar geconfronteerd te worden met heel veel (voor-)oordelen. ‘Een Marokkaan onschuldig in de gevangenis? Hahaha!’ ‘Waar rook is, is vuur’. Joseph neemt het mensen niet kwalijk. Hij snapt ze wel. Maar hoopt dat mensen de moeite nemen om verder te kijken dan die eerste indruk. Vandaar: Je mag je oordeel bijstellen. Daarmee word je geen watje en lijd je geen gezichtsverlies. Integendeel, je laat zien dat je een weldenkend mens bent met empathisch vermogen. En is dat niet iets wat iedereen zou moeten willen zijn?