'Als ik ergens loop, wil ik voelen dat de energie vloeit.'
Niemand die zo enthousiasmerend kan vertellen en posten over het weer als meteoroloog Helga van Leur. Met wetenschapsjournalist en astronomiespecialist Govert Schilling schreef ze 'Van Zomerdag tot Winternacht' waarin ze alle ins en outs van de seizoenen doornemen.
Welkom #herfst 🍂🍁🥮
— Helga van Leur ☀ (@helgavanleur) September 23, 2022
23 sep 2022 om 03.04 uur stond zon loodrecht boven evenaar op weg naar zuiden. Dag en nacht duren ongeveer even lang.
Nog 89 dagen; dan begint astronomische winter (21 dec 2022 om 22.48 uur) op ‘kortste dag’.
Credits 📷 @AbDonkerFoto pic.twitter.com/752Z7U0P3v
Over het najaar zegt ze: "Het startpunt van de astronomische herfst is het moment dat de zon loodrecht boven de evenaar staat, en dag en nacht ongeveer even lang duren. Je merkt aan het einde van de zomer, dat de zonkracht begint af te nemen en dat dagen korter worden. Zodat blad begint te verkleuren, denk ik: 'O, nou is het herfst.'
Donkere wolken pakken zich samen…
— Helga van Leur ☀ (@helgavanleur) September 25, 2022
Maar van deze ‘bezwangerde wolken’ wordt je niet nat; dat wordt je wel van degene met egaal grijs zonder contouren. 😇 pic.twitter.com/JdCPuYdlws
Wij meteorologen werken ook met het begrip meteorologische herfst, deze start op 1 september, waardoor we hele maanden hebben om door de jaren heen te kunnen vergelijken. Het begin van een astronomisch seizoen (deze hebben geen vaste data omdat ze afhankelijk zijn van de zon) wil namelijk nog wel eens een paar dagen verschillen, en dan is het wetenschappelijk minder betrouwbaar vergelijken.
Achterkant van pittige bui scherp begrensd… pic.twitter.com/lprudINZpV
— Helga van Leur ☀ (@helgavanleur) September 19, 2022
Veel mensen denken dat de astronomische herfst op 21 september begint, maar ik zeg altijd: 'Er leeft nu niemand meer die dat heeft meegemaakt'. Tegenwoordig begint de herfst – astronomisch gezien – op 22 of 23 september.
Waar een klein land grote verschillen in kan hebben... Tussenstand neerslag 1 t/m 18-9-2022: tussen de 20 en 187 mm ☔️ pic.twitter.com/BQA6vcjHnj
— Helga van Leur ☀ (@helgavanleur) September 18, 2022
Maar je hebt nog een derde begip, de biologische herfst (we noemen het ook wel fenologische herfst). Let op: deze begint tegenwoordig negen dagen later dan vijftig jaar geleden! De natuur reageert namelijk op de voorgaande periode, en omdat het klimaat opwarmt, verkleuren de bladeren ook later. Hoewel de verkleuring ook nog eerder kan beginnen bij ernstige droogte.
Lekker buiten wandelen en uitwaaien. Maar wel een oogje houden op de lucht… pic.twitter.com/pqB0FarUMz
— Helga van Leur ☀ (@helgavanleur) September 17, 2022
Voor mij persoonlijk kondigt de hei – ook al bloeit deze vaak al in augustus – het naderen van de herfst aan. En dan hangt het er ook nog vanaf: welk weer was het daarvoor? Natuur reageert sterk op het weer van de dagen, de weken en soms de maanden daarvoor, daarom is het ook niet altijd te markeren, het komt ook wel eens voor dat de hei helemaal niet zo bloeiend is."
Eind september of zelfs oktober wil het nog wel eens heel warm zijn, een Sint Michaelszomer, heb je daar een verklaring voor?
"Eind september, die St Michaelszomer, dat is volksweerkunde, leuk in de communicatie, maar er is niet echt een wetenschappelijke basis voor. Meteorologisch is niet echt te verklaren waarom eind september of soms oktober een opleving krijgt. Hetzelfde als met kerst. Statistisch gezien is kerst vaak warmer dan week ervoor of erna. Dat is gewoon toeval, de natuur houdt zich niet aan een kalender."
Helga's favoriete wandeling
Herfstig weer weerhoudt Van Leur er niet van om naar buiten te gaan. "Mijn echtgenoot en ik lopen elke dag zo’n 10 à 15 kilometer. Gewoon hier bij ons in de buurt, ten westen van Utrecht. Elke dag weer zie je de natuur veranderen.
Oh jee, we lopen iemand in de weg… pic.twitter.com/dJndThqHGR
— Helga van Leur ☀ (@helgavanleur) September 25, 2022
Op een gegeven moment ben ik alle verschillende bloemen die ik tegenkwam, gaan fotograferen. Ik dacht: 'Ach, dat zijn er stuk of zeven, het bleken er dertig.' Van een bevriende boswachter kreeg ik als tip om de app ObsIdentify te installeren zodat ik kan zien welke wilde bloem of plant ik op beeld zet.
Wij lopen vanuit omgeving Vleuten naar Landgoed Haarzuilens. Het park rond het kasteel is nog niet zo lang geleden opengesteld, Natuurmonumenten heeft trouwens een route van zo’n 11 kilometer.
Ik fotografeer van tevoren een wandelbord, en loop dan een beetje op gevoel linksaf/rechtsaf. Langs oeroude bomen (zo’n 100 jaar geleden geïmporteerd) via Engelse tuinen, nieuw bos, open velden.
Er hangt een goede energie, dat vind ik het belangrijkste. Als ik ergens loop, wil ik voelen dat het vloeit. Ik maak ook wel eens de vergelijking dat als je ’s avonds bij heggen loopt, muggen dan met je meedansen – en je krijgt ze maar niet weggeslagen.
Deze route is wel een klein stukje over de openbare weg zonder voetpaden, maar dan roepen echtgenoot en ik tegen elkaar: 'Gewoon je eigen stukje opeisen. Wij zijn ook weggebruikers.'
Wandeling Landgoed Haarzuilens
Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in