Powervrouw, premier én probleemoplosser.
Staatsvrouw Golda Meir staat weer volop in de belangstelling. In productie is Lioness, een miniserie over haar die wordt geregisseerd door Barbra Streisand.
En ook in aantocht is de biopic Golda, waarin Helen Mirren de hoofdrol op zich neemt. Wie was Golda ook alweer?
Staatsvrouw en baanbreker
Golda Meir (1898-1978) was de Iron Lady van Israël: geboren in Kiev als Golda Mabovitsj, op haar achtste met haar ouders geëmigreerd naar Amerika uit angst. "Aan Rusland heb ik geen enkele gelukkige herinnering, alleen droevige," zei ze daarover. "De nachtmerrie van de pogroms, het geweld van de Kozakken tegen jonge socialisten, angst en terreur."
Het gezin kwam in Milwaukee terecht, waar Golda haar moeder als kind al hielp in diens kruidenierswinkel; haar vader werkte als timmerman voor de spoorwegen. Op school toonde Meir veel initiatief en organiseerde onder andere een fondsenwerver voor schoolboeken. Bij haar diploma-uitreiking mocht ze speechen als beste van haar jaar. Ze volgde in Amerika een opleiding tot onderwijzeres.
Palestina en de kibboets
Na haar huwelijk vertrok ze in 1921 met haar man Morris Meyerson naar het toenmalige Palestina waar ze in een kibboets gingen wonen (deze foto is uit 1922)...
...en twee kinderen kregen.
Morris stief jong in 1951, Golda nam daarna een Hebreeuwse naam aan: Meir betekent 'helder schijnen'. Wat geestig was, gezien haar gewoonte zich in wolken sigarettenrook te hullen.
Publieke zaak
Via vakbondswerkzaamheden en banen in het lagere overheidsbestuur werd Golda (hier in 1943) in 1949 de eerste Israëlische ambassadeur in de toenmalige Sovjet-Unie en lid van de Knesset, het nieuwe Israëlische parlement na de onafhankelijkheidsverklaring.
Ze zag zichzelf graag als iemand die problemen oploste, maar was niet te benauwd om ook problemen te maken, als het doel het middel heiligde.
Eerste en enige vrouwelijke premier
Na twee ministerschappen werd ze in 1969 de eerste (en tot nu toe enige) vrouwelijke premier van Israël. Wereldwijd gingen Sirimavo Bandaranaike (Ceylon en Sri Lanka) en Indira Ghandi (India) haar voor. Voorganger David Ben-Gurion omschreef haar als 'de beste man van de regering' en ze had de reputatie een 'koppige, rechtstreekse oma van de joodse mensen' te zijn.
Tijdens haar regeerperiode begon de PLO een terreurcampagne tegen Israël van gijzelingen, vliegtuigkapingen en bomaanslagen. In 1972 vond het gijzelingsdrama op de Olympische Spelen in München plaats waarbij diverse Israëlische atleten door een Palestijnse terreurgroep om het leven werden gebracht.
Meir stemde in met beperkte contraterreur
Meir stemde in met een beperkte contraterreur. Palestijnen met duidelijke terroristische banden werden met instemming van het kernkabinet door de Mossad geliquideerd.
Eveneens brak tijdens haar bewindsperiode in 1973 de Jom Kipoeroorlog uit die ze, alhoewel ze van tevoren door koning Hoessein van Jordanië was gewaarschuwd, niet echt had verwacht, evenmin als haar minister van Defensie Moshe Dayan.
Meir, hier met haar kleinkinderen, leed vanaf de jaren zestig aan kanker. Ze overleed eind jaren zeventig op 80-jarige leeftijd aan deze ziekte. Ze werd begraven op de Herzlberg.
Foto's (c) Brunopress, Getty Images
Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in