/https%3A%2F%2Fcdn.pijper.io%2Fnouveau2024%2F3%2F5%2F221122753.jpg "Ontslag na je 50ste is NIET het einde!")
'Dit is het beste wat me kon overkomen.'
Als je na je vijftigste wordt ontslagen, kun je het verder wel vergeten, is de teneur. Deze vrouwen denken daar heel anders over: 'Juist dan heb je de kans om je leven een nieuwe wending te geven!'
‘Ach, je moet alles eens hebben meegemaakt, toch?’ Dat was Carolines (56) onverstoorbare reactie toen de HR-manager haar vroeg hoe zij haar ontslag opvatte. Caroline: ‘Ze keek me ongelovig aan; díe had ze nog niet gehoord. Maar ik meende het. Zolang er niemand doodgaat, beschouw ik tegenslag in de eerste plaats als een uitdaging. Ik kon mijn ontslag trouwens niet eens als tegenslag betitelen. Het voelde alsof ik werd gelanceerd, een wereld van mogelijkheden in. Ik was vrij!’
In de lobby van het zakenhotel waar de ontslaggesprekken plaatsvonden, trof ze collega’s die hetzelfde bericht hadden gekregen. Die zagen het een stuk minder rooskleurig in.
'Als belangrijkste kostwinner kreeg ik het erg benauwd'
Noor (55): ‘Ik was echt in paniek. Mijn zoon was op dat moment negen en als belangrijkste kostwinner kreeg ik het erg benauwd. Ik was ook boos. Ik voelde me verraden en zeer onrechtvaardig behandeld.’
Esmee (52) herkent die woede. Begin dit jaar raakte ze door een fusie haar werk als manager kwijt. Esmee: ‘Ik was echt op oorlogspad, out to get them. En dat is me nog gelukt ook. Ze hebben flink moeten bloeden. Ik heb dat hele proces ervaren als een soort scheiding. Mijn directe baas had een nieuwe liefde, dat andere bedrijf. Zijn loyaliteit lag niet meer bij mij. Hoewel ik me helemaal niet kon vinden in de nieuwe koers, heb ik een tijd lang geprobeerd te bewijzen dat ik de juiste vrouw voor hem was. Dat was verspilde energie. Als de liefde over is, is die over.’
'Die reorganisatie leek haast een excuus om oudere en dus dure werknemers te kunnen lozen!’
Caroline, Noor en Esmee zijn er alle drie van overtuigd dat hun leeftijd een rol heeft gespeeld bij hun ontslag. Caroline: ‘Van de dertig mensen die op die eerste januarimaandag van 2016 werden ontslagen, waren er zeker 25 boven de 40, waarvan 15 zelfs al voorbij de 50. Dat vond ik een heel bittere pil. Ze hadden het afspiegelingsbeginsel volledig aan hun laars gelapt. Die reorganisatie leek haast een excuus om oudere en dus dure werknemers te kunnen lozen!’
ESMEE: ‘De gemiddelde leeftijd binnen onze organisatie lag een stuk hoger dan die van onze fusiepartner. Wij werden meteen weggezet als ingeslapen en inflexibel. Alles wat je vervolgens doet of zegt, wordt dan opgevat als een bevestiging van dat beeld – over inflexibiliteit en kortzichtigheid gesproken…’
Maar de drie vrouwen zijn er inmiddels ook achter dat je beter als vijftiger dan als dertiger of veertiger je baan kunt verliezen.
'Ik voelde dus geen enkele druk om direct weer een goedbetaalde baan te vinden'
ESMEE: ‘Dankzij mijn lange staat van dienst en vlekkeloze reputatie heb ik een riante ontslagvergoeding kunnen afdwingen. Daarnaast heb ik een aardig spaarpotje en een eigen huis dat al grotendeels is afbetaald. Ik voelde dus geen enkele druk om direct weer een goedbetaalde baan te vinden.’
NOOR: ‘Omdat wij al heel lang voor hetzelfde bedrijf werkten, bleken voor ons de riante regelingen uit een oude cao nog te gelden. Dat was voor mij zo’n enorme opluchting, dat ik mijn sluimerende vrijheidsdrang ineens alle ruimte durfde te geven en de sprong naar zelfstandigheid durfde te maken.’
Caroline besloot eerst zoveel mogelijk te profiteren van de regelingen: ‘Niks zo snel mogelijk nieuw werk. Eerst maar eens rustig onderzoeken wie ik nu eigenlijk was en wat ik wilde.’
Volgens Marina Schriek, auteur van het boek Gefeliciteerd met je ontslag; in 7 stappen weer stralen is dat een goede eerste stap na een ontslag.
'Je ziet mogelijkheden waarvan je niet wist dat ze er waren'
‘Veel mensen slaan direct aan het solliciteren, uit angst dat ze straks hun hypotheek niet meer kunnen betalen. Maar zo’n vaart loopt dat meestal niet. Je hebt nu de tijd om bij jezelf na te gaan wie je bent en vooral wat je allemaal te bieden hebt. Maak daar gebruik van. Dan kom je tot rust en ga je de situatie een stuk zonniger inzien. Je gaat je zekerder voelen en je openstellen. En dat is goed voor je creativiteit. Je bedenkt oplossingen waar je eerder niet op zou zijn gekomen, je ziet mogelijkheden waarvan je niet wist dat ze er waren. Bedenk dat je weer op het punt bent waar je net na je eindexamen of afstuderen was: alles ligt open. Nee, je bent geen 18 of 24 meer, maar als vijftiger heb je nog jaren om die grote lege ruimte die voor je ligt, in te vullen.’
Logisch als je bij die gedachte niet alleen maar staat te juichen. Waar je als achttienjarige waarschijnlijk niet kon wachten om de wijde wereld in te trekken, kan het nu beangstigend zijn om geen houvast meer te hebben. Dertig jaar geleden had je nog niets te verliezen, nu heb je een gezin, een huis, een bepaalde levensstandaard en een zekere status, die in onze samenleving nu eenmaal nauw samenhangt met het werk dat je doet.
'Dat uitgerekend ik ineens werkloos was, vond ik wel even slikken'
ESMEE: ‘Eerlijk gezegd, vond ik dat laatste misschien nog wel het moeilijkst. Ik heb mezelf altijd beschouwd als een vrouw die met haar werk haar sporen heeft verdiend. Dat uitgerekend ik ineens werkloos was, vond ik wel even slikken. Gelukkig zijn mijn vriendinnen over het algemeen weinig onder de indruk van “belangrijke” banen en dikke salarissen. Dat heeft me geholpen om het te relativeren.’
Uiteindelijk blijft dus die ene uitdaging over: hoe ga je de rest van je leven vormgeven?
Esmee besloot niet te wachten en zichzelf direct als interim-manager in de markt te zetten. ‘Ik weet wie ik ben, wat ik wil en wat ik kan. Daar hoefde ik dus niet bij stil te staan. De arbeidsmarkt was begin dit jaar krap, daar wilde ik gebruik van maken. Mijn leeftijd blijkt geen enkel beletsel te zijn. Sterker nog, mijn leeftijd is een van mijn unique selling points. Ik breng immers een berg aan kennis en ervaring mee. Een vaste baan hoeft voor mij niet meer zo – of er moet een heel goede aanbieding voorbijkomen. Om niet meer al te afhankelijk te zijn van werk, denk ik ook na over alternatieve inkomstenbronnen. Zo ben ik nu mijn tuinhuis aan het verbouwen, zodat ik het als B&B kan gaan verhuren.’
'Vaste banen worden niet meer vergeven, maar er is wel behoefte aan flexibele krachten'
Na een jaar van zelfreflectie, waarin ze intens genoot van alles waar ze met een baan niet aan toe kwam, koos ook Caroline ervoor als zelfstandige verder te gaan. ‘De branche waarin ik werkzaam was, is behoorlijk gekrompen. Vaste banen worden niet meer vergeven, maar er is wel behoefte aan flexibele krachten. Ik pak elke opdracht met beide handen aan.
Bij gebrek aan geschikte werkruimte werkte ik in het begin vanuit een hip koffietentje om de hoek. Met mijn laptopje tussen alle andere, meestal veel jongere, zzp’ers voelde ik me helemaal van nu. Ik heb er veel contacten, inspiratie en leuke ideeën opgedaan. Toch ben ik blij dat ik mijn huis nu zo heb ingericht dat ik thuis kan werken. Veel rustiger – en goedkoper, want als je de hele dag een tafeltje bezet houdt, voel je je in zo’n café toch al snel verplicht meer latte macchiato’s en veganistische taart te kopen dan je lichaam en portemonnee aankunnen.’
'Doordat ik telkens moet switchen, zelfs tussen verschillende branches, blijf ik scherp'
‘Wat ik het fijnst vind van mijn nieuwe bestaan als zzp’er is de afwisseling. Meestal werk ik vanuit huis, maar geregeld zit ik ook bij een opdrachtgever op kantoor. Ik profiteer dan van de gezelligheid van collega’s, maar kan me heerlijk afzijdig houden van de kantoorpolitiek. Ik merk dat het ook goed is voor de geest. Doordat ik telkens moet switchen, zelfs tussen verschillende branches, blijf ik scherp. Daarbij ben ik het aan mezelf verplicht mijn kennis voortdurend bij te spijkeren. Je wilt als zzp’er per slot van rekening iets toevoegen aan een organisatie, iets wat ze niet in huis hebben.
Ondanks de onzekerheid die nu eenmaal bij het zzp’erschap hoort, denk ik echt dat het me jong houdt. Nog meer sta ik nu achter de woorden die ik na mijn ontslag uitsprak: je moet het een keer meegemaakt hebben. Want pas als je op jezelf bent teruggeworpen, weet je hoe sterk, flexibel en vindingrijk je in werkelijkheid bent.’
Deze reportage stond eerder in de printeditie van Nouveau (c) DPG Media / Nouveau 2020
Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in