Nouveau's Ella: 'Nog één nudge en ik ga roken. En drinken!'

Mag het wat minder met alle goede wenken?

Ben ik de enige die langzaam aan kregel wordt van alle adviezen om beter, schoner en simpeler te gaan leven?

Het is momenteel de Week van het Klimaat, alsof we al niet maandenlang non-stop worden doodgegooid met doemscenario's en aanbevelingen rond isolatie, wasrekjes, plantaardig eten, energieweerberichten en de auto laten staan. Er zijn momenten dat ik 'Nu weten we het wel!' naar de radio schreeuw.

Het ziektekostenverzekeringsseizoen is bovendien weer begonnen, traditioneel de periode waarin er miljoenen aan reclamespotjes wordt uitgegeven om je te verleiden over te stappen naar een ándere dure ziektekostenverzekering met een steeds hoger risico en minder service.

Elke keer als ik weer zo'n montere twintiger hoor vertellen hoe ik moet gaan leven, krijg ik zin in prosecco en toastjes met volvette brie

Alle maatschappijen zetten in op preventie, om kosten te besparen. Dus worden we ondergedompeld  in leefstijlprogramma's waarin er roombotervrij 'mag' worden gebootcampt. Allemaal voor je eigen bestwil, maar elke keer als ik weer zo'n montere twintiger hoor vertellen hoe ik moet gaan leven, krijg ik zin in prosecco en toastjes met volvette brie.  

Ik vind het aandoenlijk / hopeloos naïef hoe de bedenkers van deze campagnes, boordevol goede bedoelingen, nog heilig geloven in de maakbaarheid van het leven, en volledig voorbij gaan aan de realiteit van dit moment. De stijgende kosten, de zorgen over rondkomen, het aanhoudende onrustbarende nieuws – mensen hebben echt al genoeg aan hun hoofd zonder het collectieve schuldgevoel dat ons subtiel wordt aangepraat.  

Nudgen heet dat. In het gunstigste geval is het een onbewust duwtje in de goede richting. 'Fruit op ooghoogte' is daar een goed voorbeeld van, om je op een lepe manier meer appels te laten eten, terwijl je denkt dat je zelf die keuze maakt. De oplichtende smiley aan de kant van de weg als je niet te hard rijdt idem. 

Klimaatnudge: 'Je moet je doodschamen dat je een zonvakantie wilt, na een jaar keihard werken'

De andere kant van nudging is onderhuidse manipulatie. Dat je de boodschap meekrijgt: 'Wat stom dat je nog autorijdt' (zie je buiten de Randstad maar eens te redden met het OV). Of: 'Je bent een slecht mens omdat je vlees eet, het is je eigen schuld dat je ziek bent en je moet je doodschamen dat je een zonvakantie wilt, na een jaar keihard werken.'  

Ik vind het een vreugdeloze bende, die Verbeter Je Leven Brigade. En hoewel ik, net als vrijwel iedereen die ik ken, echt probeer mijn steentje bij te dragen, word ik buitengewoon recalcitrant van alle goede wenken, open deuren en pogingen om te bepalen wat er hier achter de voordeur gebeurt. Er zijn dagen dat al die spotjes me als niet-roker en zeer sporadisch drinker slechts één ding doen denken: 'Nog één zo'n doorzichtige nudge en ik ga roken. En drinken. En roomboter eten. En op de bank liggen.'

Laten we onze autonomie als individu niet al te vlot inleveren onder druk van goed bedoelde bemoeizucht

Laten we onze autonomie als individuen en burgers binnen een democratie niet al te vlot inleveren onder druk van goed bedoelde bemoeizucht. Misschien kunnen de miljarden die nu worden uitgegeven aan nudgen dan worden geïnvesteerd in het herstellen van normale collectieve voorzieningen. Overal goed OV, een bibliotheek, een zwembad, faciliteiten als winkels en een huisarts, zorg zonder maandenlange wachtlijsten, werk dat een leefbaar loon oplevert. En graag een onmiddellijk verbod op helpdesks waar je niet binnen twintig seconden een mens met verstand van zaken aan de lijn krijgt.

Dan ga ik nu een tosti maken. Het is niet sociaal wenselijk, want er komt kaas ('Zuivel is van de duivel!') en elektriciteit ('Verspilling! Eet gewoon een dubbele boterham!') aan te pas, plus koolhydraatrijke ketchup die óók al niet meer mag. Maar de Verbeter Je Leven Brigade kan me even wat.

Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in