Gênant ontslag Philip Freriks (74): Wanneer is een arbeidsleven voorbij?

Zelden werd een ontslag van een bekende presentator zó tenenkrommend genânt als het als het live ontslag van Philip Freriks (74) op de radio afgelopen zondag. Maar heel de gang van zaken zwengelt een discussie aan: wanneer is een arbeidsleven voorbij en kan je van iemand verwachten dat 'ie dat zelf aangeeft?

Freriks presenteert al jaren het geschiedenisprogramma OVT. Nadat hij zondag weer een kunststukje had afgeleverd bedankte presentator Jos Palm hem voor diens ‘prachtige en ter zake zijnde column´ en vervolgde met: ´Dat we tot onze grote spijt, ons groot leedwezen zoals dat heet, afscheid van je gaan nemen als columnist’. 

Palm had het vertrek van de gewaardeerde columnist niet zien aankomen, ‘Jij wel?’, vroeg hij aan de Freriks. 

Die reageerde verrast: ‘Ik verbaas me erover dat me dat hier en tijdens de uitzending wordt meegedeeld. Maar het zij zo.’

Pijnlijk misverstand

Om een lang verhaal kort te maken; Paul van de Graag, eindredacteur van OVT zegt dat Philip Freriks in de zomer aangaf te willen stoppen. Het idee ontstond dat de columnist tot het einde van het jaar zou doorgaan.

Op dat gesprek is echter niemand meer teruggekomen. Met het pijnlijke gesprek en misverstand van afgelopen zondag als gevolg.

Freriks reageert in de Volkskrant: ‘Voor mij is dit niet meer dan een incident. Ik moet oud en wijs genoeg zijn om te beseffen dat er ergere dingen zijn dan het verlies van een column. Wat niet wegneemt dat ik me op het moment zelf wel op mijn ziel getrapt voelde.’ 

Maar misverstand of niet: de gang van zaken is hoe dan ook slordig. ‘Ook als voor de redactie vaststond dat ik zou vertrekken, had het in de rede gelegen dat we daar na de zomer nog eens over hadden gesproken. Ik heb een half  jaar op een telefoontje gewacht.’

Kruip nooit achter een geranium!

Maar deze genânte vertoning legt een groter vraagstuk bloot. Wanneer is een arbeidsleven voorbij? Met de vergrijzende samenleving moeten steeds meer mensen zélf bepalen wanneer ze stoppen met werken en dat kunnen we helemaal niet zo goed.

Barbara van Beukering  schreef het inspirerende boek: Kruip nooit achter een geranium. Zij signaleert ook een tendens:

Was het leven vroeger op je vijftigste wel zo’n beetje voorbij – kinderen uit huis, man ongeïnteresseerd, geen baan, geen enorme vriendinnengroep (geen wonder dat de midlifecrisis of een depressie toen rond de overgang veel vaker voorkwam) – tegenwoordig ziet onze toekomst er heel anders uit.

De zeventigplussers staan zelfs nog midden in het leven. Ze hoeven niet meer te zorgen en niets meer te bewijzen, ze genieten van hun vrijheid. 

Hedy D'Ancona, Ans Markus en Barbara van Beukering tijdens een paneldiscussie op het Nouveau Matinee

Een paar voorbeelden:

Gerdi Verbeet (66): ‘Toen ik nog Kamervoozitter was, stond er één keer in de zes weken in de agenda: Open Monumentendag. Dan ging ik naar de pedicure, de nagelspecialist, de kapper en de schoonheidsspecialist. Achter elkaar. Een soort wasstraat. En dan kon ik er weer even tegen.’

Neelie Kroes (76): ‘Het kan mij niks schelen dat ik rimpels heb. Die rimpels laten ook zien dat ik kennelijk het een en ander heb meegemaakt.’

Wouke van Scherrenburg (71): ‘Ik wil het liefst 110 worden. Maar niet met kunstgebitten en kunstheupen. Als het een aan elkaar gelast en genageld zooitje wordt, mag het wel eerder ophouden.’

Hedy D’Ancona (80): ‘Ik voel me helemaal niet dertig, ik voel me tachtig. Ik ben blij dat ik me niet dertig voel, ik moet er niet aan denken.

Lees ook: Lessen in de levenskunst van Ans Markus, Hedy D'Ancona en Marianne Mudder

Wanneer is een arbeidsleven voorbij?

"Zelfs onder optimale verhoudingen op de werkvloer kost het mensen moeite om afscheid te nemen van een positie waaraan zij houvast hebben ontleend, zegt psycholoog René Diekstra tegen de krant. "We zijn veel bedrevener in het bereiken van doelen en verwerven van posities dan in het loslaten van dat alles."

Open gesprek

Arbeidspsycholoog Jaap van den Broek onderschrijft dat: ‘Ons brein is van nature lui, dus we kunnen ons maar moeilijk losmaken van de zekerheden en de status die het werk ons biedt. Afscheid, zeker van zichtbare en prestigieuze posities, gaat dus vaak gepaard met verwarring. Met het gevoel controle te verliezen.’

Het is daarom zaak, zegt Renée de Vries van ouderenorganisatie Anbo, dat opdrachtgever en opdrachtnemer ‘op reguliere basis een open gesprek’ met elkaar voeren over de verwachtingen over en weer. ‘Daarbij moet het niet gaan over de leeftijd van een werknemer, maar over wat hij kan en wil.'

Op naar nieuwe avonturen

Dat is bij Philip Freriks in ieder geval niet gebeurd, zoveel is zeker. En toen hij aan tafel bij de talkshow PAUW werd gevraagd of hij nog zou willen doorgaan, was zijn antwoord dan ook gedecideerd: "Nee. Op naar nieuwe avonturen."

Dat hopen we dan maar.

Bron: De Volkskrant. Beeld: ANP

Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in