Professor Harper pleit voor milde lichaamsbeweging (en een laagje vet).
Platte buiken, strakke billen die niet trillen en geen armflapje in zicht. Zo presenteren vijftigers als Gwyneth Paltrow, Davina McCall en Nicole Kidman zich online. De boodschap is: je kunt superfit zijn tijdens én na de menopauze. Dat is aan de ene kant hoopgevend, maar aan de andere kant komt zo de lat wel heel hoog te liggen voor normale stervelingen.
Vooropgesteld: deze vrouwen hebben hun lijven persoonlijk bij elkaar getraind en er ongetwijfeld menig koolhydraat voor laten staan – het is niet vanzelf gegaan en ze verdienen respect voor hun toewijding. Maar om dit nu als norm te maken? De meeste vijftigers hebben geen personal trainer, geen eigen kok en niet zoveel tijd om met zichzelf bezig te zijn.
Er moet worden gewerkt, ze zorgen zich suf voor hun pubers en ouder wordende ouders, ze worden zelf ouder en raken wat sneller vermoeid. Het laatste wat je dan nodig hebt, is een stel filmsterren dat je een rotgevoel over je lijf geeft omdat je niet gespierd, slank, sterk, strak en trilvrij door het leven gaat.
Een sixpack is niet zaligmakend
Professor Joyce Harper, gespecialiseerd in vrouwen en vruchtbaarheid, vindt de foto's, die ongetwijfeld inspirerend bedoeld zijn, dan ook 'bepaald geen hulp voor andere vrouwen'. "Het is niet erg waarschijnlijk dat je er als vrouw van vijftig zo uit kunt zien, tenzij je er als vrouw van dertig ook al zo uitzag," zegt ze in de Daily Mail. "Bovendien is superslank en strak zijn niet per se goed voor je gezondheid, zeker niet als je ouder wordt.
Ik maak me zorgen dat vrouwen, die denken dat een gezonde menopauze betekent dat je een sixpack moet hebben en al je vrije tijd op de sportschool moet doorbrengen, teleurgesteld zullen worden, blessures zullen oplopen of zo opgebrand zullen raken dat ze helemaal de brui geven aan lichaamsbeweging in een levensfase waarin je dat meer nodig hebt dan ooit.
In de perimenopauze, zo tussen de veertig en de vijftig, daalt het niveau van hormonen als oestrogeen en progesteron. Maar er gebeuren ook andere dingen: je cellen worden trager en herstellen zich minder snel van schade. Dit geldt voor vrouwen én mannen. Het metabolisme vertraagt, waardoor je snel aankomt. Je botten krimpen en je verliest het collageen dat weefsels soepel houdt, met pijnlijke gewrichten als gevolg. Bovendien verrek je sneller iets.
Dat maakt afvallen en fit zijn allemaal veel moeilijker. Spierweefsel opbouwen is ook al al lastiger, omdat de proteïnen in je voeding niet meer zo efficiënt worden omgezet in spierweefsel. En het wás al niet makkelijk dan wel gezond voor vrouwen om zich een sixpack te trainen." Met andere woorden: er zo strak en gespierd uitzien als Nicole, Davina en Gwyneth vraagt om zeer gedisciplineerd eten, op tijd naar bed en heel, héél veel work-outs.
Pleidooi voor een vetje
Super-toned zijn betekent in de meeste gevallen een erg laag percentage lichaamsvet en ook daar is professor Harper geen voorstander van: "Veel van de belangrijkste hormonen in het lichaam, ook die door de menopauze zo kelderen, worden opgeslagen in vetweefsel. Je hebt een bepaalde hoeveelheid vet nodig om die hormonen goed te laten werken.
Studies wijzen uit dat oudere mensen met heel weinig vetweefsel vaak veel eerder doodgaan dan mensen met een gemiddeld vetpercentage. Dat laatste voorkomt dat een lichaam broos en fragiel wordt, een staat waarin het kwetsbaarder is voor fatale infecties en valpartijen."
Lichaamsbeweging wordt alom aanbevolen, ook in de menopauze en daarna. Maar het hoeft geen intens regiem te zijn. Wandelen, fietsen, dansen en zwemmen zijn ook allemaal prima. "Er is groeiend bewijs dat veel High Intensity Exercise het niveau van stresshormoon cortisol in het bloed verhoogd, wat weer niet goed is voor je bloeddruk en cholesterolgehalte," zegt Harper.
"Het soort lichaamsbeweging waar je langer door leeft is het soort lichaamsbeweging waar je van geniet, zodat je het volhoudt en op dagelijkse basis doet. Sporten om puur esthetische redenen is een slechte motivatie, voornamelijk omdat mensen hun lichaam niet zien veranderen op een manier waarop ze dat willen, en het dan opgeven."
Streven naar gulden middenweg
Harper ziet nog een probleem met de boodschap van topfitte 50+ celebs: "Sommige bekende vrouwen van de 'menopauze revolutie' zeggen dat ze hun intensieve workouts kunnen volhouden door hormoontherapie. Er is echter geen degelijk wetenschappelijk bewijs dat hormoontherapie je meer energie geeft. Het is een prima manier om vervelende symptomen van de overgang draaglijker te maken, maar als je voor de overgang niet vaak in de sportschool te vinden was, word je geen fitnessfanaat van hormonen.
Davina en de anderen hebben veel gedaan om af te rekenen met het idee dat een vrouw in de menopauze louter truttig en knorrig is. Dat valt te prijzen, maar laten we streven naar de gulden middenweg, waarin vrouwen in alle vormen en maten lichaamsbeweging omarmen op een manier die ze leuk vinden en die past in hun drukke levens."
Elke week het laatste nieuws ontvangen in je mailbox? Het beste van Nouveau.nl, Máxima en cultuur voor leuke vrouwen met stijl. Schrijf je in