Eet jij wel eens voor de tv of je laptop? Dan is de kans groot dat je niet bewust kauwt op je eten.
Te weinig kauwen zou zorgen voor winderigheid en extra kilo’s, maar klopt dat wel? Doctoraatstudente Georgia Chatonidi (KU Leuven) is gespecialiseerd in de effecten van eetgedrag op de spijsvertering en neemt een aantal stellingen onder de loep.
1. Langer blijven kauwen is goed voor de spijsvertering
FABEL “Wees voorzichtig met dat soort algemene stellingen”, waarschuwt Georgia Chatonidi. Ze doctoreert aan de KU Leuven en focust in haar onderzoek naar voeding en gezondheid specifiek op het verzadingsgevoel, de manier waarop je voeding inneemt en metabolische reacties.
“Het klopt dat je door langer te kauwen het werk van de enzymen in je speeksel gemakkelijker maakt. Die enzymen breken de grote moleculen van voedingsstoffen af in kleinere stukjes glucose, die je lichaam dan beter kan absorberen. Als je lang kauwt, produceer je meer speeksel, waardoor die stukjes snel heel klein zijn en je lichaam de glucose sneller opneemt.
Tijdens het eerste halfuur van de voedselvertering kan grondig kauwen de hoeveelheid opgenomen glucose en insuline lichtjes verhogen. Maar de invloed van kauwgedrag op de gehele glucoseregulatie na voedselinname is erg klein bij gezonde personen. De toename van de insulineproductie in de vroege stadia van de spijsvertering kan vooral nuttig zijn voor mensen met pre-diabetes.”
“Er is geen wetenschappelijk bewijs dat er drie of vier uur na het kauwen nog een effect is op je algemene metabolisme. Wel kan genoeg kauwen bijdragen aan een algemene gezonde levensstijl, als een bijkomstige factor, maar volledig afzonderlijk speelt het voor de meeste mensen geen enkele rol in hun spijsvertering.”
2. Als je te snel slikt, kan je in gewicht aankomen
FEIT “Heel kort uitgelegd: je komt aan wanneer je meer kilocalorieën consumeert dan je verbrandt. Als je heel snel eet, maar voldoende sport, zal je niet verdikken. En door traag te eten, maar de hele dag op je stoel te zitten, zal je geen gewicht verliezen. Maar wanneer je sneller eet, krijg je wel meer kilocalorieën binnen dan wanneer je rustig eet. Door de tijd te nemen om goed op je eten te kauwen en aandacht te besteden aan het eetproces, zal je je sneller verzadigd voelen en vroeger stoppen met eten.”
“Neem nu bijvoorbeeld fruit. Een glas fruitsap bevat het sap van ongeveer vier appelsienen en heb je in een paar seconden leeggedronken. Als je in plaats daarvan een appelsien pelt en de stukjes zo eet, zal je er langer mee bezig zijn en waarschijnlijk al genoeg hebben na één appelsien. Het zal ook langer duren voor je opnieuw iets wil eten. Zo krijg je dus minder kilocalorieën binnen.”
3. Onvoldoende kauwen veroorzaakt vervuilde, verstopte darmen en een ontregeld immuunsysteem
FABEL Georgia Chatonidi fronst. “Dat klopt helemaal niet! Waar heb je dat vandaan? (lacht) Het is niet schadelijk voor je darmen om niet heel lang te kauwen. Echt niet. Zolang je niet stikt in je eten, is er geen gevaar voor je gezondheid.”
4. Snel kauwen leidt tot boertjes of winderigheid
FEIT én FABEL “Ja en nee. Boeren laten en winderigheid zijn het gevolg van gassen in de maag of de darm. Die gassen ontstaan wanneer je lucht binnenkrijgt bij het eten. Dat kan gebeuren wanneer je grote happen neemt en die snel inslikt, maar ook wanneer je praat tijdens het eten.”
5. Je kauwt het best tien tot twintig keer voor je eten doorslikt
FABEL “Er is geen gouden standaard voor hoeveel keer of hoe lang je moet kauwen”, verduidelijkt de onderzoekster. “Hoe lang je moet kauwen, hangt af van twee factoren. De textuur is de eerste factor. Is het eten vast of vloeibaar, hard of zacht? Je zal langer op een biefstuk kauwen dan op een sandwich.”
“Daarnaast moet je ook rekening houden met een natuurlijke variabiliteit tussen groepen en individuele mensen. Oudere mensen hebben vaak zwakkere kaken en hebben meer tijd nodig om te kauwen. Mannen hebben een grotere mond, nemen grotere happen en eten sneller. Maar de ene man zal ook gewoon trager of sneller eten dan de andere. Dat is volkomen normaal. Wanneer de textuur van het voedsel fijn genoeg is, zal je natuurlijke instinct je doen slikken.”
Trager eten
Wil je trager eten? Dan adviseert onderzoekster Georgia Chatonidi om voeding te kiezen waar je langer op kan kauwen en daarnaast al je zintuigen in te zetten bij de inname van de voeding. “Kijk naar het eten, voel er eventueel aan, ruik eraan en proef het bewust. Langer die sensaties ervaren, leidt ertoe dat je je sneller verzadigd voelt en minder zal eten bij je volgende maaltijd.”
“Wanneer je tv kijkt of e-mails leest terwijl je eet, zullen je hersenen het eten sneller vergeten en zal er minder tijd zitten tussen dat moment en je volgende maaltijd. Of je zal bij de volgende maaltijd meer eten. Dat zien we bijvoorbeeld bij mensen met alzheimer: wanneer ze niet meer weten wat ze al aten, zullen ze opnieuw willen eten of meer eten bij de volgende maaltijd, ook al hebben ze geen honger.”
Dit artikel heeft eerder op HLN.be gestaan.
- Getty Images