Aquasporten: zó gezond is een work-out in het water

Pro-aging expert Wies Verbeek van Blow gaat voor elke Nouveau met een deskundige in gesprek over hoe je een beetje leuk ouder kunt worden.

Ditmaal aquasporten: rechtop in het water oefeningen doen is volgens kenners de gezondste en efficiëntste manier van bewegen. Pak je badpak en verbeter je balans, uithoudingsvermogen, spierkracht en nog veel meer!

Natuurlijk wist ik wel dat bewegen in het water gezond is; je bent actief zonder je gewrich­ten te belasten. En het is nog goed voor je conditie ook. Niet voor niets staat zwemmen in de top drie van gezondste sporten.

Maar dat verticaal in het water bewegen nog veel meer voordelen heeft, realiseerde ik me niet. Ik praat erover met Martin Witte van Quality Movement. Hij is deskundige op het gebied van bewegen in water en leidt mensen op tot aquasportinstructeur.

Waarom is verticaal bewegen in het water zo goed?

‘Laten we eerst de voordelen van bewegen in water in het algemeen noemen. Watertraining, of het nou om zwemmen of aquajoggen gaat, is een geweldige manier om je uithoudingsvermogen en kracht te trainen en om je flexibiliteit, lichaamscontouren en bloedsomloop te verbeteren.

Bovendien is het ideaal voor revalidatie van gewrichten en spieren. Wat bewegen in water uniek maakt ten opzichte van andere sporten is dat je lichaam in het water tien keer minder weegt waardoor de belasting van je gewrichten en spieren veel geringer is.

Het grote verschil tussen hori­zontaal en verticaal in water bewegen is dat je lichaam bij bijvoorbeeld aquajoggen of aquafitness helemaal onder­gedompeld is, waardoor je 75 procent meer weerstand ervaart dan wanneer je zwemt. Dit maakt dat je je spieren effectiever kunt versterken. Rechtop geeft het water immers van alle kanten weerstand en bij zwemmen maar van één richting.

Op het moment dat je het water ingaat daalt je hartslag. Als je verticaal in het water staat, gaat je hartslag meer omlaag dan wanneer je ligt. Die lage hartslag maakt dat je hard kunt trainen zonder dat je het gevoel hebt dat het zwaar is.

Bovendien train je bij staan in water automa­tisch je longen doordat die door de waterdruk die ontstaat worden samengeknepen. Het zorgt voor een grotere longinhoud. Veel voordelen dus. Ik heb onderricht gegeven in allerlei sporten, van zwemmen tot skiën en van voetbal tot tennis, maar geen enkele vorm van bewegen is zo goed en efficiënt als staande work-outs in het water.’

Is een aerobicles in het water beter dan een les in de sportschool?

‘Onderzoek heeft aangetoond dat mensen die wateroefeningen doen net zoveel lichaamsvet kunnen verbranden en evenveel spieren kunnen opbouwen als mensen die dezelfde oefeningen op het droge doen.

Maar omdat water de effecten van de zwaarte­kracht vermindert, is je bewegings­bereik breder. Pezen en weefsels worden elastischer. Dat betekent dat je bijvoorbeeld je been verder kunt optillen of verder met je arm kunt reiken. En dat zorgt voor meer flexibiliteit.

In het water kun je bovendien heel gemakkelijker je weerstand aanpassen door sneller te bewegen of grotere bewegingen te maken. Op de sportschool heb je daarvoor attributen nodig, zoals gewichten of elastieken. En tot slot: doordat je in het water meer wiebelt, train je automatisch je balans en core beter.’

Voor wie is aquajoggen, aquayoga, aquafitness enzo­aquayoga, enzo­voort het meest geschikt?

‘Vanwege alle voordelen is het voor iedereen geschikt. Niet voor niets passen ook topsporters watertrai­ning in hun programma in. Maar voor mensen met gewrichtspijn, artritis, osteoporose, rug of pees­klachten of andere blessures zijn work-outs in het water in het bijzonder geschikt, omdat zij een­voudigweg niet of moeilijk op een andere manier kunnen sporten. Water is zoveel minder belastend voor de gewrichten en spieren.

Ook voor vrouwen in de overgang kunnen work-outs in het water een uitkomst zijn. Niet alleen om het verlies van spiermassa, kracht en conditie tegen te gaan, maar ook omdat het water een stimulerende werking heeft op huid en bind­weefsel.

De overgang is vaak een stressgevoelige periode met fysieke ongemakken. Het kost meer moeite om jezelf naar de sportschool te slepen, helemaal als je last hebt van opvliegers. In het water zijn is dan een verademing. Aquasport wordt vaak als rustgevend ervaren.’

Het klinkt ideaal. Toch zijn er veel meer sportscholen te vinden dan zwembaden met een goed trainingspro­gramma.

‘Eigenlijk kun je die twee takken van sport niet met elkaar vergelijken. Er zijn veel meer fitnessaanbieders dan zwembaden. Er is ook nog veel onwetendheid, weinig publicaties over de voorde­len en effecten.

Gelukkig is er wel een kentering gaande. De overheid en verzekeringsmaatschappijen zien steeds meer het belang van beweging in water. Er komen meer fitnessabonnementen voor water en steeds meer sportscholen hebben een zwembad.

Wat meespeelt is dat niet iedereen gek op water is en soms vinden mensen het chloor vervelend. Tegenwoordig wordt er wel steeds minder chloor gebruikt, doordat er andere technieken zijn ontwikkeld om het water schoon en helder te houden. Nu mensen de voordelen ontdekken van aquaspor­ten ontstaan er steeds meer nieuwe vormen, van aqua-kickboksen tot aqua-bootcamp.’

Hoe vaak zou je moeten aquasporten om van de gezondheidsvoordelen te profiteren?

‘In de trainingsleer geldt: een keer is meer dan geen keer. Maar interessanter is natuurlijk meerdere keren per week. Dan ga je het echt verschil merken. Betere conditie, sterkere spieren en een soepeler lijf. Als je uitgaat van een halfuur beweging per dag, ga dan de ene dag fietsen, de andere hardlopen en doe de derde dag aan aquatraining en wissel dat af.’

Welke aquasporten zijn er?

Je kunt aquasporten waarbij je rechtop in het water staat grofweg verdelen in twee soorten: aquajoggen en aquafitness. Het laatste is een verzamelnaam voor diverse verticale activiteiten, waaronder aquarobics.

AQUAJOGGEN is een intensieve looptraining die wordt gegeven in diep water. Je staat dus niet op de bodem. Er wordt gebruikgemaakt van een wet-belt (gordel van foam) die ervoor zorgt dat je in een verticale positie blijft. Je traint je armen, benen en buik, waarbij je profiteert van de tegendruk (3D-weerstand) van het water en je bepaalt zelf de intensiteit.

AQUAROBICS doe je in een waterdiepte van ongeveer 1,40 meter, zodat je kunt staan en je schouders boven water zijn. Het is een full-bodytraining en biedt een diversiteit aan oefeningen, vaak met gebruik van halters en ondersteund door de muziek. Ook hierbij kun je je eigen intensiteit bepalen.