Sylvia blogt: "Elke vrouw heeft recht op een abortus"

Het is lang geleden dat ik zó woest was, en eigenlijk nog steeds ben, als gisteren. De oorzaak? Ierland en zijn 8ste amendement.

Want kun je met droge ogen beweren dat man en vrouw gelijk zijn als een vrouw niet eens zelf mag beslissen wat ze met haar lijf doet?

Mijn woede gaat over abortus

Over het verbód op abortus om precies te zijn.

Ierland heeft altijd al één van de strengste (lees: meest belachelijke) abortuswetten van de EU gehad. Even de geschiedenis in een notendop:

1983 | Door een referendum werd een 8ste amendement aan de grondwet toegevoegd. Hiermee kregen foetussen en ongeboren kinderen dezelfde rechten als jij en ik.

Daarmee was abortus niet alleen meer illegaal, maar ook ongrondwettelijk. Het gevolg? Een gevangenisstraf die kan oplopen tot 14 jaar.

1992 | De wet wordt op twee punten aangepast: Vrouwen krijgen het recht om naar het buitenland te reizen voor een abortus en ‘het is niet langer strafbaar als vrouwen informatie inwinnen voor diensten die buiten Ierland wettelijk zijn toegestaan’.

2013 | Het Ierse parlement komt met een nuancering op het abortusverbod: Als het leven van de moeder in direct gevaar is, is een abortus toegestaan. Tevens is abortus toegestaan als de behandelend artsen het erover eens zijn dat de aanstaande moeder zelfmoord kan plegen als gevolg van de ongewenste zwangerschap.

Wat dat betekent?

In Ierland betekent dit in de praktijk dat als artsen vaststellen dat een nog ongeboren baby niet levensvatbaar is, en de aanstaande moeder zegt een abortus te willen, zij dit domweg weigeren. In plaats daarvan moet de arme vrouw elke paar weken naar het ziekenhuis om te horen of de baby nog leeft, of al in haar buik is gestorven. Uiteindelijk bevalt ze van een dood kindje.

Het betekent dat zwangere vrouwen een behandeling tegen kanker wordt geweigerd, omdat daarmee de foetus, het ongeboren kind, in gevaar wordt gebracht.

Om dit soort gruwelscenario’s te vermijden, wijken elk jaar duizenden vrouwen uit naar het buitenland. Een reis die ongelooflijk eenzaam en verdrietig is.

Onder de huidige wet zijn er in 2016 25 legale abortussen uitgevoerd. In datzelfde jaar zijn er 3.265 vrouwen vanuit Ierland naar het Verenigd Koninkrijk gereisd voor een abortus. En dit zijn alleen nog maar de officiële cijfers…

Maar niet iedereen heeft het geld en de middelen om naar het Verenigd Koninkrijk te gaan. En wat als je gezondheid het niet toelaat?

Zij reizen opdat zwangere vrouwen dat niet meer hoeven te doen

Gelukkig kreeg ik later ook kippenvel. Dat gebeurde toen ik naar Twitter ging en daar de hashtags #HomeToVote en #TogetherForYes tegenkwam. Met een brok in mijn keel en tranen in mijn ogen las ik tweets. De saamhorigheid, het gevoel van ‘we gaan dit samen doen’, de uitgestoken handen, letterlijk en figuurlijk, om ervoor te zorgen dat iédereen tijdig thuis is om te kunnen stemmen.

Stemmen vóór een aanpassing in de wet die abortus tot 12 weken legaliseert.

Ierse vrouwen die van Australië naar Ierland vliegen, een Ierse die haar huwelijksreis onderbreekt, een Ierse die terugkomt uit Bali. Zij reizen opdat zwangere vrouwen dat niet meer hoeven te doen. Zij reizen zodat zwangere vrouwen in Ierland op een normale, respectvolle en legale wijze een abortus kunnen krijgen. Ongeacht de reden.

Want voor een abortus hoef je geen medische gronden te hebben. Een vrouw kan verkracht zijn, in een foute relatie zitten, of domweg geen kind willen. Ja, er bestaat anticonceptie. Maar het gaat soms fout. De gevolgen daarvan hoef je niet de rest van je leven te dragen. En het is niet aan een ander om daar iets van te vinden.

Nek-aan-nek

Het zijn vooral dorpsbewoners en oudere mensen die tegen stemmen tegen, veelal katholiek. De ‘nee-stemmers’ praten over ‘kindermoord’. Zij zeggen dat ze vrouwen helpen met subsidies, en cursussen om een goede ouder te zijn.

Als het niet zo triest was, zou ik er om lachen. Wat ik wérkelijk niet begrijp, is dat er ook vróuwen tegen het recht op vrije keuze stemmen.

Hoe bestaat het dat je denkt te mogen beslissen over één van de meest ingrijpende besluiten in een vrouw haar leven? Dat je denkt dat jij het beter weet? Het is niet jouw leven, het is háár leven, háár besluit en vooral ook háár toekomst. Zij, en niemand anders, heeft daar iets over te zeggen.

Ik vind het zó erg dat de uitslag niet bij voorbaat al duidelijk is. Het lijkt een nek-aan-nekrace te worden. Ierland is tot op het bot verdeeld.

Ik weet amper waar te beginnen

Ook in Nederland leidt het onderwerp altijd tot felle discussies. Bij ons komt dan elke keer weer de opmerking ‘Een ander kan geen kinderen krijgen en zou alles doen voor een baby’. Een commentaar dat getuigt van zó veel domheid en kortzichtigheid dat ik amper weet waar te beginnen.

Want wat heeft dat ermee te maken? Suggereer je nu echt dat een vrouw dan maar moet bevallen om het kindje vervolgens af te staan? Op dat moment is ze moéder. Je hebt geen idee wat je zegt.

En hoe gruwelijk hard het ook is, dat de ene vrouw niet zwanger raakt terwijl ze niks liever wil, en de andere vrouw wel zwanger raakt, maar alles behalve een kind wil, dat is de realiteit. En die zaken staan volkomen los van elkaar. Is dat hard? Ja. Maar niemand heeft beloofd dat het leven eenvoudig en leuk en lief zou zijn.

Geen énkele vrouw gaat hierbij over één nacht ijs. Ze wikt, ze weegt en maakt uiteindelijk een keuze en daar moet ook op vertrouwd worden. Een ander hoeft dat niet voor haar te beslissen, mág dat niet voor haar beslissen.

Vandaag is de dag

Vandaag, vrijdag 25 mei, is dé dag. De inwoners van Ierland kunnen geschiedenis schrijven. Ik hoop met heel mijn hart dat #TogetherForYes wint. Voor alle vrouwen, voor hun dromen, en hun léven. Want ze hebben het recht daar zelf over te kunnen beslissen.

En wie ik ben om hier zo’n duidelijke mening over te hebben?

Ik ben een vrouw die een jaar of 25 geleden heel bewust voor een abortus heeft gekozen, en daar nooit spijt van heeft gehad.