‘Je laat je toch niet slaan! Dan ga je toch gewoon weg?’

 “Zet ‘m eruit, schop ‘m de straat op, zijn kleren er achteraan en laat iedereen weten wat voor klootzak het is!” 

Het lijkt zo eenvoudig. Al helemaal als de vrouw in kwestie een opleiding heeft, een baan en een huis.

Hoe vaak ik het zelf niet gezegd heb? Met terugwerkende kracht schaam ik me nog steeds diep. Toch bleef ik het zelfs zeggen toen ik notabene zélf in zo’n ‘ongezonde relatie’ belandde. Niemand mocht iets weten. Zolang iedereen dacht dat ik die stoere vrouw was, bleef er in ieder geval íets van mij overeind. Dacht ik. Ondertussen werd ik geestelijk en fysiek mishandeld. Drie jaar lang. Zó lang duurde het voor ik de kracht en de moed in mezelf vond om eruit te stappen.

Gelukkig ligt dit al lang achter mij, maar kwijtraken doe je zoiets nooit en tegenwoordig spreek ik me er hardop over uit: Geweld tegen vrouwen. Daarom schreef  ik er vorige week ook over, en heb ik het met name over mishandeling binnen een relatie.

Ik doe dit omdat het me persoonlijk raakt. Omdat ik één van die vrouwen ben. Maar het ‘hardop uitspreken’, dat doe je niet zomaar. Aan wie vertel je dat iemand je terroriseert? Wie kun je vertrouwen? Je mond houden is het veiligst en het makkelijkst. Althans, dat denk je. Want, en dat is misschien wel het meest verneukeratieve, je verlegt je grenzen zo geleidelijk dat je het, zeker in het begin, niet eens in de gaten hebt. Ik sloot me niet thuis op, ik vroeg niet om hulp. Ik ging juist meer uit en werd nog ‘vrolijker en uitbundiger’ dan daarvoor. Dat had een groot voordeel: ‘buiten de deur’ was veiliger dan binnenshuis. Het ging bij mij namelijk niet om ‘een bekende’, maar om degene waar ik mee ‘samen’ was. Drie jaar waarin iedereen met hem wegliep want ‘o zo behulpzaam en sociaal’. En ik knikte en glimlachte.

Die eerste klap, dáár gaat het mis...

Waarom het was weet ik niet meer. Wat ik nog wel weet, is dat ik naar de slaapkamer liep en daar op de rand van het bed zat, mijn hand tegen mijn gloeiende wang, tranen brandend in mijn ogen. Verbijsterd. Lamgeslagen. Even later kwam hij naar me toe. Overlopend van spijt, tranen (die van het krokodillensoort, maar dat besefte ik toen nog niet) in zijn ogen en op zijn knieën voor me. Het zou echt nóóit meer gebeuren, en hij hield toch zoveel van mij en dat moest ik toch weten. Zijn hoofd in mijn schoot, lag mijn hand ineens op zijn haar en was ik degene die hém troostte. En dat was het begin van een ‘slippery slope’: een extreem gevaarlijke glijdende schaal.

Dom, dik, ongeliefd

Vanaf dat moment word je, beetje bij beetje, super subtiel, steeds meer gemanipuleerd. Want weet je wel dat je vrienden (zíjn vrienden) alleen maar met je omgaan omdat ze hem zo aardig vinden? Jij bent een vervelende betweter. Waarom ga je naar je moeder? Híj heeft je nodig. Je moet voor hém zorgen.

Hoe kan het dat er geen cola in huis is? En bám, daar komt een klap. Maar dat komt door jou, je haalt echt het bloed onder zijn nagels vandaan. Dat snap je toch wel? Je moet hem niet zo provoceren. Als je niet zo dom was, had je dat wel begrepen. Eigenlijk ben je gewoon debiel, maar hij zorgt wel voor je. En langzaam begin je te denken dat jij wel gek moet zijn dan.

Die ene laatste druppel

Maand na maand wordt het erger. Het laatste, meest urgente alarm, klinkt voor elke vrouw anders, en komt ook op een ander moment. Bij mij duurde het bijna drie jaar, op een zaterdagavond en toen was het ook echt over. Sloten vervangen, dagen binnengebleven. Daarna heel behoedzaam kleine beetjes vertellen aan een select kringetje. Mensen waar hij geen relatie mee had, zodat het veilig was.

Schuld en schaamte

Echt, alle vragen die buitenstaanders stellen, heb ik mezelf ook gesteld. Duizend keer. ‘Had ik niet beter dit of dat, had ik niet zus of zo?  Jarenlang. Maar achteraf is het altijd makkelijk praten. Als je er middenin zit, is het nét iets minder simpel.

Schijn bedriegt best vaak

Het is tegenwoordig een tikje gevaarlijk woord, maar ‘gemiddeld’ denken mensen van mij dat ik het allemaal helemaal voor elkaar heb. Altijd al. Zelfverzekerd, sterk, zelden verlegen om een weerwoord, vooraan met snedige reacties en bevoorrecht opgegroeid. Aan de buitenkant ziet het er inderdaad zo uit. Edoch: daar heb ik dan ook hard voor gewerkt, en om dat beeld in stand te houden, moest ik nog veel harder werken.



Maar je moet weten dat het ook vrouwen overkomt van wie je denkt: ‘O, die is zo sterk, die laat niet met zich sollen’. Veel vrouwen die sterk lijken, waar alles perfect lijkt te zijn, kunnen ook slachtoffer zijn van seksueel misbruik en huiselijk geweld.

Wees alert…

Let op je zus, dochter, buurvrouw, vriendin en klasgenootje. En als je gevoel zegt dat er iets niet goed zit, vraag dan door. Wees je ervan bewust dat ‘prima’ een heel makkelijk antwoord is, en soms ook heel misleidend.

Ben jij slachtoffer van geweld? Bel dan 0800-2000. In acute nood? Bel dan 112!

Alsjeblieft, praat, met je broer, zus, vriend of vriendin, met íemand, wie dan ook. Lucht je hart, hou vol en vraag om hulp. Je bent niet alleen…