'Je bent verdwaald in de 'normale wereld...'

De quote ‘je kunt iemand niet tot z’n geluk dwingen’ is niet zonder reden een veelgebruikte en de laatste tijd gaat hij regelmatig door mijn hoofd, samen met: ‘iemand moet het zelf willen’. Wat ‘het’ dan is, verschilt natuurlijk, maar vaak gaat het over iets met geestelijke en/of lichamelijke gezondheid. Alleen, erbij staan en kijken terwijl het misgaat, vind ik ook niet echt een optie.

Want weet je lieve X.,

Ik geef om je, en toezien hoe je steeds verder afglijdt, is niet alleen heel verdrietig. Het is ook heel moeilijk. En frustrerend. Het raakt niet alleen jou, het raakt ook de mensen om je heen.

Je hebt best in de gaten dat het niet goed met je gaat, dat gaf je gisteren ook toe, maar professionele hulp wil je niet. Want, zo zeg je, we nemen je niet serieus, willen niet naar je luisteren wanneer je vertelt dat de aarde plat is. Eerst moeten wij inzien dat we al jaren in de maling genomen worden, dat alle wetenschap omtrent de aarde verzonnen is. Praten met een psychiater wil je daarom evenmin, want ook die snapt het niet.

Jouw compleet andere kijk op de wereld, gecombineerd met je jarenlange royale gebruik van geestverruimende middelen, maakt dat elk gesprek de laatste twee jaar spaak loopt. Ik was het communicatielijntje tussen jou en je familie, maar ondertussen weet ook ik niet meer wat ik nog kan doen.

Als een ander mij dit zou vertellen, zou ik zeggen: ‘Je hoeft alleen maar te luisteren, er gewoon zijn’.  Edoch, na de zoveelste poging dat luisterend oor te bieden, vraag ik me af hoeveel nut het nog heeft. Want het lukt me niet je aandacht en focus te verleggen naar dat wat nu belangrijk is: beter worden, een gezonde geest in een gezond lijf. Binnen 10 seconden heb je weer een bruggetje gevonden naar hoe het toch kan dat ik niet zie dat woorden als ‘loodlijn’, ‘waterpas ’en ‘horizon’ al overduidelijk bewijs zijn voor jouw overtuigingen.

En terwijl ik half naar je luister, kijk ik met volle aandacht naar je. Van fit, sterk en sixpack naar vel over been. Armoedige kleding die aan alle kanten om je veel te magere lijf hangt. Je ziekelijke huidskleur en verwilderde haar. Wringende handen. Je blik kan ik juist minder goed duiden. Soms net zo verwilderd als je haar, soms droevig. Je huis is er al net zo treurig aan toe.

Maar dan kijk ik naar buiten, naar je tuin en zie ik wat voor paradijs je daar aan het maken bent. Als je iéts kunt, is het dat: werken met je handen in het groen. Diezelfde tuin was een wildernis toen je er kwam wonen.  Nu groeien en bloeien er overal bloemen, planten, (fruit-)bomen en groente. Je hebt vijvers gemaakt die allemaal met elkaar verbonden zijn. Het is prachtig! 

Ik wil zo graag dat het goed met je gaat, dat je gelukkig bent en gezond, op je eigen unieke manier. Je bent een goed mens. Het doet me pijn dat jij pijn hebt, dat ik je ouders in tranen zie. Ze willen alles doen om je te helpen. Tegelijkertijd ben je een volwassen man en ben je zelf verantwoordelijk voor je geluk. Maar het idee je los te laten en toe te moeten kijken wat er gebeurt, vind ik angstaanjagend. Want wanneer grijpen we dan in? Waar ligt de grens? En vooral: wie bepaalt dat?

PS: ‘X’ is een gefingeerd initiaal.